Ngày xưa, vào đời Lý, vua Lý Thái Tôn là một tín đồ nhiệt thành của đạo Phật, theo phái Vô ngôn thông.
Thuở bấy giờ, đạo Phật đang độ bành trướng, riêng triều đại này, nhà vua truyền xây 95 ngôi chùa mới, trùng tu lại tất cả những tượng Phật, và trong các dịp lễ lớn này đều ban tha thuế cho toàn dân. Năm 1049, một hôm vua Thái Tôn nằm mộng thấy Phật Bà Quan Âm hiện ra đưa nhà vua đến một tòa sen rạng ngời ánh sáng. Sau khi tỉnh dậy, vua thuật lại câu chuyện chiêm bao cho triều thần hay, thiền tăng Thuyền Lão, vị sư đã hướng dẫn nhà vua trên con đường đạo hạnh, bàn cùng vua nên dựng một ngôi chùa để nhớ ơn đức Quan Âm.
Chùa Diên Hựu được dựng lên theo hình hoa sen, ở trên một cái cột lớn độc nhất, giữa một cái ao trồng toàn sen đào gần kinh đô. Ngôi chùa kiến trúc đặc biệt theo nghệ thuật Đại La đời nhà Lý, tục gọi là chùa Một Cột, ngày nay vẫn còn ở đất cố đô Thăng Long, ghi lại cuộc gặp gỡ kỳ ảo giữa ông vua mộ đạo với Phật Bà Quan Âm.