Sau chiến tranh thế giới lần thứ nhất, thực dân Pháp bắt đầu mở mang việc khai thác ở Đông Dương và bộ mặt Hà nội cũng có nhiều thay đổi. Giai cấp công nhân ở Hà nội đã hình thành.
Năm 1919 đã có bãi công của một số nhà in ở Hà nội. Từ đó cho đến năm 1929, những cuộc bãi công của công nhân đã nổ ra liên tiếp và tổ chức tiền thân của Đảng cộng sản Đông Dương ra đời: Đó là Việt Nam Thanh Niên Cách Mạng Đồng Chí Hội. Phong trào đấu tranh của công nhân mỗi ngày một dâng cao, dẫn đến việc thành lập chi bộ cộng sản đầu tiên ở Hà nội (tháng 3/1929) tại số nhà 5D phố Hàm Long. Sau khi thành lập, chi bộ cử đại biểu đi họp Đại hội "Thanh niên" ở Hồng Kông.
Vì bất đồng ý kiến với Đại hội "Thanh niên" ba đại biểu của Chi bộ bỏ Đại hội trở về Hà nội và tuyên bố chính thức thành lập Đảng cộng sản Đông Dương vào tháng 6/1929, ở số nhà 312 phố Khâm Thiên.
Từ tháng 6/1929 đến giữa năm 1930 cả một cao trào Cách mạng dâng lên ở Thủ đô với một khí thế vô cùng mạnh mẽ phối hợp với phong trào Xô viết - Nghệ tĩnh.
Trong thời kỳ này, Việt Nam Quốc Dân Đảng của Nguyễn Thái Học cũng hoạt động ở Hà nội và gây cơ sở trong số các công chức, giáo dục. Nhưng sau vụ bạo động Yên Bái (1930) thất bại, hoạt động của họ tắt hẳn.
Phong trào đấu tranh của nhân dân Thủ đô dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Đông Dương có khi lên khi xuống, nhưng không bao giờ tắt, mặc dù địch ra sức khủng bố giết hại hàng trăm chiến sĩ, bắt đi đày hàng nghìn người một lúc.
Những thủ đoạn vơ vét bóc lột của thực dân Pháp cùng với sự lan tràn của nạn kinh tế khủng hoảng đã khiến cho đời sống của tất cả các tầng lớp nhân dân Hà nội thêm khó khăn. Nạn thất nghiệp trầm trọng, công thương nghiệp đình trệ, tư sản Việt Nam phá sản khá đông. Các tầng lớp nhân dân đều khao khát cách mạng. ở bên Pháp lúc bấy giờ Chính phủ Mặt trận Bình Dân lên cầm quyền. Trong tình thế đó, Đảng đã phát động một phong trào đấu tranh đòi tự do dân chủ, chống bọn phản động thuộc địa trong những năm 1936 - 1939. Sau thời gian hoạt động bí mật, cơ sở bị tan vỡ nhiều. Đây là một thời cơ thuận lợi để Đảng đứng ra tập hợp quần chúng và lãnh đạo quần chúng đấu tranh gây lại cơ sở.
Nhiều báo chí công khai của Đảng xuất hiện, rất nhiều Hội ái Hữu bao gồm các nghề nghiệp khác nhau ra đời. Ngày 1/5/1938, một cuộc mít tinh khổng lồ kỷ niệm ngày quốc tế lao động đã diễn ra ở Hà nội trước cửa nhà Đấu Xảo. Đó là một cuộc mít tinh lớn nhất từ khi Pháp cai trị nước ta.
Nhìn chung, phong trào đấu tranh của các tầng lớp nhân dân Thủ đô Hà nội trong những năm 1936 - 1939 đã phát triển mạnh mẽ chưa từng thấy và thu được nhiều kết quả to lớn.
Chính thời kỳ đó là thời kỳ tập dượt và chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa năm 1945.