Sinh năm 1953, Giả Bình Ao gia nhập văn đàn với tác phẩm đầu tay 'Đôi mắt' (1973). Phần lớn sáng tác của ông đều xoay quanh đề tài làng quê, nông thôn. Thế nhưng ở tuổi ngũ tuần, Giả Bình Ao lại rẽ ngoặt sang đề tài tình yêu lứa đôi và cuộc sống hiện đại.
- Nhiều người thắc mắc, tại sao qua tuổi trung niên mà ông vẫn quan tâm đến đề tài tình yêu?
- Sự thay đổi đề tài cũng là tự nhiên thôi. Bây giờ, với tôi, đề tài không còn quan trọng nữa. Gần đây, tôi quan tâm đến đề tài tình yêu cũng có lý do của nó. Những năm trước, mọi người yêu mà không dám nói, không dám thể hiện, còn ngày nay dám nói, dám làm thì đôi lúc lại chẳng còn tình yêu, đấy chẳng phải là sự khiếm khuyết về nhân tính hay sao? Tôi chỉ muốn sau khi đọc xong tác phẩm của mình, độc giả sẽ có được cảm giác thoải mái, xua tan hết mọi ưu tư, phiền toái trong cuộc sống.
- Một loạt tiểu thuyết ngắn và vừa của ông như "A Cát", "Bệnh nhân", "Thợ săn"... đều đem lại cho độc giả cảm giác hiện đại và mãnh liệt. Ông có thể nói đôi điều về những cuốn tiểu thuyết này?
- Tôi viết A Cát dưới ảnh hưởng của Lỗ Tấn, theo kiểu AQ vậy, có điều "tinh thần dân tộc" trong A Cát lại theo lối hiện đại đương thời. Bệnh nhân và Thợ săn cũng vậy thôi, gần gũi nhau về bút pháp, cốt truyện đơn giản song cũng rất hiện thực, thậm chí còn pha chút cực đoan, như vậy sẽ làm cho cảm hứng mãnh liệt hơn, căng thẳng hơn và càng thể hiện được khả năng của tác phẩm hơn.
- Khi sáng tác, ông chú trọng điều gì?
- Theo tôi, đọc tiểu thuyết là nhìn nhận cốt truyện, thấy hay mới có hứng thú đọc tiếp. Cái này cũng giống như tình yêu vậy, ban đầu phải thấy người mình yêu xinh đẹp, tiếp đó mới cảm nhận về nhân phẩm. Còn nữa, sáng tác tiểu thuyết mà theo khuôn mẫu thì thất bại là điều có thể thấy trước. Cốt lõi nhất của nhà văn là sáng tạo. Lặp lại chính mình là bi kịch và về căn bản là sẽ không tồn tại, sẽ làm cho độc giả nhàm chán. Vì vậy mà tôi, cho đến nay vẫn luôn tìm kiếm sự đột phá cho các tác phẩm của mình.
- Cuộc sống của một nhà văn nổi tiếng có gì khác so với những người bình thường?
- Cuộc sống của tôi gắn liền với việc sáng tác văn học, giống như người nông dân vậy, gieo cấy, thu hoạch rồi lại gieo cấy và đợi thu hoạch, ngày tháng cứ vậy trôi đi. Cuộc đời này của tôi chắc chỉ biết đến bút mực.
- Thế nhưng ông từng nói đến năm 60 tuổi, ông sẽ gác bút?
- 60 tuổi là cách nói của tôi, ý tôi là khi không thể viết được nữa thì tôi sẽ không miễn cưỡng sáng tác thêm. Còn dự định ư, ở tuổi này rồi thử hỏi tôi còn làm được gì ngoài việc đọc và viết. Gần đây, tôi viết truyện ngắn và vừa, truyện dài tạm thời sẽ không viết nữa. Kế hoạch là vậy, có điều tôi là người gần như chẳng bao giờ thực hiện được kế hoạch do chính mình đặt ra.
Theo Thể thao & Văn