hn4u @ Last updated 21/11/04 22:42
Go to my homepage at http://4u.jcisio.com
Full version available at http://4u.jcisio.com/r/article1527.htm

Không rõ

Nhà thơ Đoàn Thị Lam Luyến và những đam mê

"Tôi mê làm thơ. Đời tôi thăng trầm cũng chính vì nghiệp thơ. Nhưng thơ vẫn không ở ngoài cuộc đời tôi. Chỉ vì yêu sớm, nói đúng hơn là được một chàng trai người Thái để ý sớm, rồi sớm có một bài thơ tình yêu mà con đường danh vọng của tôi ít nhiều bị 'khựng' lại", nhà thơ tâm sự.

Tôi sinh năm Tân Mão (1951). Cha mẹ bảo lúc sinh ra tôi ốm đau quặt quẹo liên tục. Quê tôi ở làng Suôi, xã Anh Dũng, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên, một vùng chiêm trũng đông dân và rất nghèo. Cha mẹ tôi làm ruộng. Năm lớp 6, tôi phải bỏ học vì nhà neo đơn. 7-8 tuổi, đã biết chăn trâu, cắt cỏ, kéo vó tôm. 11 tuổi đi làm con nuôi, nhưng thực chất là đi ở đợ cho một nhà bán hàng cơm trên phố.12 tuổi, tôi làm thợ phụ đóng gạch.

Năm 1965, tôi theo gia đình di cư lên vùng sông Mã (Sơn La) xây dựng khu kinh tế mới. 14 tuổi, tôi được chọn vào trường Văn hoá nghệ thuật Tây Bắc. Thế là tôi thoát ly gia đình và bắt đầu tự lập. Những năm ở trường Tây Bắc, tôi đã rất cố gắng và nhận được khá nhiều danh hiệu thi đua... Nếu không có chuyện yêu đương quá sớm với một chàng trai người Thái và nếu không được thày chủ nhiệm lớp hoạ bảo vệ thì tôi đã bị khai trừ khỏi Đoàn. Lúc ấy, nếu bị kỷ luật, chắc tôi đã phải tìm đến lá ngón vì xấu hổ. Nhưng đó cũng là cái mốc đánh dấu thân phận và đời thơ tôi.

Ở trường Văn hoá nghệ thuật Tây Bắc, tôi học khoa Hoạ nhưng lại rất mê làm thơ. Với tôi, thơ không phải là nghề mà là nghiệp mới đúng. Theo quan niệm của nhiều người, phải có tâm hồn lãng mạn và bay bổng mới làm được thơ. Và người đàn bà làm thơ thường truân chuyên trong đường tình ái. Nhưng theo tôi, người làm thơ phải có một tố chất đặc biệt trong tâm hồn, ví như giàu tình cảm, giàu lòng vị tha và trắc ẩn.

Tập thơ đầu tay Lỡ một thì con gái (NXB Hà Nội, 1989) của tôi được nhiều bạn đọc mến mộ. Nhưng tôi cũng không nghĩ rằng cái chất thi ca của mình đôi lúc lại gây ra những tác động "tai hại". Năm 1991, khi học ở trường viết văn Nguyễn Du, tôi sáng tác bài thơ Hát theo Thị Màu in trên báo Tiền Phong. Một buổi sáng đến trường, người bạn đồng học nhiệt tình mời tôi vào phòng anh ta trong ký túc xá. Anh muốn giới thiệu tôi với một độc giả mến mộ thơ. Khi bước vào căn phòng chật hẹp và thiếu ánh sáng, giường ngủ còn chưa tháo màn, tôi thoáng thấy một nữ sinh có khuôn mặt măng sữa đang ngồi trên mép giường. Tự dưng tôi lúng túng, miệng lắp bắp, ngực tức thở, chỉ muốn bước chân ngay ra khỏi phòng nhưng không sao chạy được vì cảm giác chân mình bị ai đó cắt mất gân. Thì ra, bài thơ của tôi là nguyên nhân, dù không trực tiếp, gây ra cuộc tình tạm bợ và mối hoạ cho cô thanh nữ kia, bởi người bạn đồng học của tôi đã có vợ và con ở quê. Từ đó, trong sáng tác thơ, tôi không dám khích lệ nữ giới theo phong cách đó nữa.

Bây giờ nhiều người nói cơ chế thị trường mở ra cho nhiều lĩnh vực nhưng đóng lại với thơ. Còn tôi thì lại nghĩ khác. Cơ chế mở, ai có thơ, chất lượng thế nào, cũng đều có thể in thành sách. Song cũng vì thế mà thơ làm công chúng phát sợ, phát ngán.

Ngoài thơ, tôi còn mê vẽ và làm sách. Riêng đam mê vẽ, tôi chưa hề được thoả mãn. Hy vọng cuối đời tôi sẽ lại cầm bút vẽ. Còn làm sách, tôi từng công tác ở NXB Thanh Niên và đã lãnh đủ những "quả đắng". Có lẽ bởi tôi mệnh Mộc, kinh doanh ấn phẩm sách cũng thuộc hành Mộc. Mà như sách tử vi nói "lưỡng mộc còn chiếc", lời khen tiếng chê, phúc hoạ như nhau.

Tình yêu và hạnh phúc gia đình cũng là niềm đam mê lớn trong cuộc đời tôi. Nhưng bây giờ thì tôi biết, trời không cho tôi những thứ đó. Hơn một lần tôi đã đánh mất tình yêu và hạnh phúc gia đình. Rốt cuộc phải kiên trì với cuộc sống độc thân. Điều an ủi duy nhất dành cho tôi là cậu con trai chững chạc rất yêu mẹ. Tất cả quan niệm sống, yêu... tôi đã đúc kết trong tập Gửi tình yêu và Sao dẫn lối.

Về phong cách sống, tôi rất ưa thích cuộc sống ngăn nắp, tiện nghi và mốt. Tôi quan niệm nghèo đến mấy cũng phải tổ chức cuộc sống sao cho đàng hoàng và tươm tất. Giàu có và đầy đủ tiện nghi mà không có gu, không có mốt thì cũng chưa được coi là hoàn thiện. Khi có điều kiện tài chính, tôi cũng hay đến các cửa hiệu thời trang để lựa chọn.

Ngoài sở thích về mốt, tôi còn có thói quen đọc sách và xem phim. Sách hay và phim hay thường làm tôi giải toả stress. Chỉ hơi ngại là chúng thường làm tôi xúc động mạnh. Còn nhớ vào dịp giáp Tết năm 1972, tôi mượn được cuốn tạp văn Lỗ Tấn, đọc đến truyện Tiếc thương những ngày đã mất, tôi rất cảm thương nhân vật Tử Quân. Vừa đọc, tôi vừa khóc gần hết đêm, sưng húp cả mắt. Sáng mồng Một sang chúc Tết ông bà ngoại, cả nhà cứ tưởng vợ chồng tôi vừa cãi nhau. Một chuyện khác là giữa năm 2001, tôi và các cháu trong cơ quan kéo nhau đi xem Ngày thứ tám ở rạp Lý Thường Kiệt. Bộ phim quá hay, tôi đã không kìm được cảm xúc trong suốt buổi chiếu. Các cháu đi cùng tôi rất bối rối. Tôi thì xấu hổ nhưng lại không kìm được nước mắt.

Theo Mốt


hainam4u @ Last updated 21/11/04 22:42
Go to my homepage at http://4u.jcisio.com