hn4u @ Last updated 21/11/04 22:42
Go to my homepage at http://4u.jcisio.com
Full version available at http://4u.jcisio.com/r/article937.htm

Không rõ

10 điều không nên nói với trẻ

1. Dùng hình ảnh một người khác để đe dọa trẻ

"Cứ đợi đấy, bố về rồi mày sẽ biết tay!" hay "Nếu mày còn nghịch nữa, cảnh sát sẽ đến bắt mày đi đấy!".

Thường thì những lời đe dọa trống không này không được hiệu quả gì cả. Đứa bé thừa hiểu rằng ông cảnh sát sẽ không đến. Ngược lại, nó sẽ có ác cảm với họ: cảnh sát chỉ chuyên bắt trẻ con và ông bố đi làm về chỉ để la mắng, quở phạt nó.

2. So sánh với người khác

"Sao mày không chịu ngồi yên như em gái hả?" hay "Mày lại sắp giống cái thằng cha mày!"

Mỗi người là một cá nhân riêng biệt và có thể xử sự, hành động khác nhau vì những lý do tốt đẹp. Những sự so sánh như thế thường làm cho trẻ tự ti và có những ý nghĩ tiêu cực về bản thân cũng như về người mà nó bị so sánh.

3. Một sự kỳ vọng quá đáng

"Mẹ muốn con trở thành bác sĩ / giáo sư / luật sư trong tương lai!".

Nếu người lớn đặt quá nhiều kỳ vọng vào trẻ con, chúng sẽ không có cơ hội phát triển những tính cách, tài năng, sở thích mà chúng biết rõ hơn ai hết. Bạn hãy thực tế hơn: con bạn có đủ khả năng để làm việc ấy hay không? Cháu có quan tâm, thích thú lĩnh vực đó không? ép buộc trẻ theo đuổi một số ngành nghề theo ý người lớn chỉ làm chúng bất hạnh, khó chịu, buồn rầu mà thôi.

4. Sử dụng sự tự vấn về "tội lỗi"

"Mẹ làm cái gì cũng vì con hết, mà sao con không biết cảm ơn mẹ?" hay "Tại sao con không biết nghĩ đến người khác, mà cứ ích kỷ chỉ nghĩ đến bản thân mình mà thôi?"

Nếu trẻ em đủ lớn (từ 5-7 tuổi trở lên) để quan tâm và chăm sóc đến người khác, chúng sẽ tự thực hiện điều ấy. Nhồi nhét những ý nghĩ "tội lỗi" vào đầu sẽ làm cho các em tưởng mình là vô tâm và các "nhãn hiệu" ấy có thể đeo đuổi các em suốt đời. Hãy dịu dàng uốn nắn, chỉỉ vẽ từ từ cho các em.

5. Những nhận xét, phê bình tiêu cực

"Mày cứ nghịch ngợm như thế kia thì ai mà thương được?" hay "Tao biết tại sao chẳng có đứa bạn nào dám chơi với mày rồi!"

Những lời nhận xét này đa phần là không có thật, nhưng chúng luôn luôn xúc phạm tự ái, thương tổn tâm hồn. Sự lo sợ mất bạn sẽ làm chúng tăng cường cảnh giác và tự kỷ ám thị. Nếu vì lỡ nghịch ngơm mà không được yêu thương nữa thì cháu sẽ cho rằng tình yêu là có điều kiện và có thể bị "rút lại" bất cứ lúc nào.

6. Sự đàn áp về tính cách

"Sao mày ngu thế?" hay "Mày là thằng nghịch ngợm, hư đốn!".

Các em sẽ thường tiếp tục xử sự cho "xứng đáng" với danh hiệu được gán ghép ấy. Nên nhớ rằng bạn mới là nguời không thích cách xử sự, hành động của đứa trẻ. Có thể sử dụng những từ ngữ đúng đắn hơn để làm rõ vấn đề. Đừng tấn công vào tính tự ái của trẻ.

7. Sự lạnh lùng

"Tao đang bận tối mắt đây. Đi chỗ khác đi!" hay "Công việc này của bố / mẹ cực kỳ quan trọng hơn tất cả. Con hãy để cho bố mẹ được yên!"

Cha mẹ khó mà bỏ ra thì giờ suốt ngày chăm sóc, thỏa mãn những nhu cầu của trẻ. Tuy nhiên, bạn đừng tỏ ra lạnh lùng với những nhu cầu nho nhỏ đó. Nếu không, trẻ sẽ nghĩ là mình thừa thải, kém quan trọng. Hãy nhẹ nhàng bảo cho trẻ biết là đang cần làm việc trong sự yên tĩnh và bạn sẽ đến với trẻ khi đã hoàn tất xong công việc.

8. Những nhận xét tiêu cực về hình thể

"Lúc này con hơi béo mập lên đấy!" hay "Con có đôi tai to giống hệt như của chú Tim!"

Trẻ sẽ có mặc cảm về hình thể, dẫn đến sự dằn vặt về tinh thần và thể chất: hoặc là nhịn ăn đến xanh xao gầy ốm, hoặc là ăn dữ dội hơn để "hả giận" v.v...

Hãy nêu lên những ưu điểm về hình thể khác như: "Con có mái tóc đẹp lắm!" chẳng hạn, và đề ra một chế độ ăn và vận động thích hợp mà không gây một sự tổn thương nào cho trẻ.

9. Một sự quy chụp phóng đại

"Tại sao con không bao giờ làm cái gì nên hồn vậy?" hay "Tại sao con cứ lì lợm/ngu ngốc ... như thế!"

Trẻ em rất hồn nhiên và dễ bị tác động, trẻ sẽ tin ngay những gì bạn nói.Trong khi trẻ đang phải đánh vật với bài làm ở trường cho, những lời nhận xét như thế sẽ làm trẻ thêm hoang mang, lo lắng. Hãy xây dựng lòng tự tin nơi trẻ, đừng vội đè bẹp nó đi.

10. Sự xua đuổi

"Mày mà biết cái gì?" hay "Ai mà thèm hỏi ý kiến mày?"

Bất cứ ai cũng có thể có những ý tưởng và sáng kiến hay. Nếu xua đuổi trẻ ra khỏi các cuộc trò chuyện của mình, người lớn sẽ tấn công vào sự tự ái của trẻ và chúng có thể không bao giờ đóng góp một ý kiến gì về sau này.

Và hãy lưu ý đến những điểm sau đây:

hainam4u @ Last updated 21/11/04 22:42
Go to my homepage at http://4u.jcisio.com