Để nối một máy tính đơn lẻ với Internet, bạn cần có một máy tính, một Modem, một đường dây điện thoại và một tài khoản với nhà cung cấp dịch vụ. Tuỳ thuộc vào loại tài khoản bạn có, bạn có lẽ cũng phải cần thêm một số phần mềm.
Đối với máy tính, bạn có thể dùng một IBM PC (đang chạy DOS hoặc Windows), một máy Macintosh, một Amiga hay bất cứ máy nào có thể đóng vai trò của một thiết bị đầu cuối (terminal), bạn không cần phải có một máy tính chạy nhanh nhất thế giới (zoomiest computer) mới xài được Internet.
Để nối máy tính của bạn với một đường dây điện thoại, bạn sử dụng một internal modem hoặc external modem cũng được (có nghĩa là, modem này có thẻ đặt bên trong hoặc bên ngoài máy tính). Modem càng nhanh càng tốt, bởi vì bạn sẽ đỡ phải mất nhiều thời gian chờ đợi thông tin đến nơi qua đường dây điện thoại. Nhưng trước khi vét nhẵn túi và động tới khoản tiền dành dụm của cả nhà để đổ vào một modem thực sự nhanh, bạn hãy chắc chắn rằng máy tính mà bạn sẽ gọi tới cũng có một modem nhanh như thế - ngược lại, bạn sẽ phí tiền vô ích mà thôi. Hãy liên lạc tới dịch vụ trực tuyến hoặc nhà cung cấp Internet của bạn bằng điện thoại hoặc e-mail để hỏi xem các modem của họ nhanh tới cỡ nào.
Bạn có thể sử dụng đường dây điện thoại thông thường để kết nối với Internet - có nghĩa là không phải mất công đặt thêm một đường điện thoại dành riêng cho máy tính của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn dự tính sẽ phải mất khá nhiều thời gian cho việc sử dụng đường dây, thì đường dây thứ hai cũng có lợi, bởi vì số điện thoại của bạn sẽ đỡ bị kẹt ... cứng.
Cuối cùng, bạn cần phải có một tài khoản. Bạn có một ít chọn lựa sau đây:
Đăng ký tài khoản với một dịch vụ thương mại trực tuyến, chẳng hạn như America Online, CompuServe, Delphi, Prodigy hay Microsoft Network. Những công ty này sẽ cung cấp cho bạn nhiều dịch vụ trực tuyến khác hơn Internet, cùng với một vài dịch vụ Internet.
Đăng ký tài khoản với một nhà cung cấp Internet. Nhà cung cấp Internet là một công ty, nơi cung cấp cho bạn những tài khoản cho phép bạn truy nhập tới Internet. Những công ty này thường không cung cấp nhiều dịch vụ thông tin khác, nhưng bạn có thể đăng ký mọi dịch vụ Internet.
Tuỳ thuộc vào việc bạn muốn lấy thông tin gì, muốn trả bao nhiêu và muốn được trợ giúp nhiều hay ít.
Chúng tôi phải thừa nhận rằng - cách thức dễ dàng nhất để gia nhập đường dây là thông qua một dịch vụ trực tuyến thương mại. Để đăng ký một tài khoản tài khoản với American Online, bạn chỉ việc vớ lấy một trong những đĩa mềm mà bạn chắc hẳn đã nhận được qua đường bưu điện, nhét nó vào ổ đĩa của bạn, rồi làm theo những chỉ dẫn. Phần mềm sẽ tự nó cài đặt lấy nó, tự động gọi cho America Online, thiết lập tài khoản của bạn, tự động cấu hình để làm việc với tài khoản của bạn và nó còn giúp bạn tìm ra số điện thoại AOL gần nhất để bạn khỏi phải tốn quá nhiều tiền cho những cú gọi. Bạn chỉ còn có việc kết thúc mọi việc (mà thực ra bạn chẳng góp công góp sức gì nhiều ngoài ... tiền bạc) với một biểu tượng AOL trên hệ thống Windows hay MAC của bạn. Chẳng mất một giọt mồ hôi nào! Tường thuật lại một việc còn mệt hơn là những gì thực sự sẽ được thực hiện! CompuServe và Prodigy hình như quá dễ dàng dễ dàng. Phần mềm đăng ký cho Microsoft Network có sẵn với Windows 95. Bảng 1 sẽ liệt kê một vài dịch vụ thương mại trực tuyến chủ chốt, với tất cả các số phone để liên hệ nếu bạn muốn có thông tin về việc mở tài khoản.
Những dịch vụ trực tuyến thương mại
Service Phone Number
American Online (800) 827-6364 hay (703) 893-6288
CompuServe (800) 848-8990 hay (614) 529-1340
Delphi (800) 695-4005 hay (617) 491-3393 bằng modem: (800) 365-4636 gõ JOINDELPHI cho tên người dùng và DUMMIES cho mật lệnh
Microsoft Network (800) 426-9400 hay (206) 882-8080
Netcom (800) 353-6600 hay (408) 345-2600
Prodigy (800) PRODIGY (800) 776-3449 chỉ ở Mỹ và Canada
Mặt khác, có thể sử dụng những dịch vụ Internet mà dịch vụ thương mại trực tuyến đã thiết kế sẵn cho bạn. Những dịch vụ trực tuyến lớn hiện nay kiêm nhiệm đủ mọi tiện ích Internet quan trọng nhất - e-mail, WWW, và Usenet newsgroups. Nhưng có lẽ chúng không cung cấp một số dịch vụ ít tiếng tăm hơn, chẳng hạn như WAIS (một dịch vụ truy tìm văn bản - Bạn hãy xem FAQ 8-8 "WAIS đại diện cho cái gì"), hay những dịch vụ Internet với nhiều nội dung dành cho người lớn, chẳng hạn như Internet Relay Chat (xem chương 19, "Khởi hành trên IRC")
Cũng thế, hầu hết những dịch vụ thương mại trực tuyến đều chấp nhận việc kiểm duyệt các nhóm thảo luận (discussion group) và những chat areas. Những công ty này không muốn bị kiện cáo chỉ vì một thiếu số người thuê bao đã đọc những câu chuyện tục tĩu, hoặc vì đã phân phát những tài liệu sao chép không được cho phép, vì vậy họ tự nguyện nằm dưới sự giám sát về những sự sử dụng có thể có vấn đề nơi các dịch vụ của họ.
Giá cả tuỳ thuộc vào loại tài khoản mà bạn muốn có. Hầu hết các tài khoản đều tính một khoản tối thiểu hàng tháng, cộng với một khoản tính theo giờ.
Ví dụ: vào thời điểm đang viết cuốn sách này, American Online tính 9,95 dollars mỗi tháng, gồm 5 giờ sử dụng. Sau đó, giá của nó là 2,95 dollars mỗi giờ sử dụng. InterRamp, một nhà cung cấp Internet tiêu biểu đã đưa ra hai loại tài khoản: 9 dollars mỗi tháng, bao gồm 9 giờ sử dụng; hay 29 dollars mỗi tháng, bao gồm 29 giờ sử dụng. Sau đó, cả hai loại tài khoản này đều có giá 2 dollars một giờ. Nhà cung cấp dịch vụ của chúng tôi, TIAC (The Internet Access Company ở Bedford, Masachusetts) có giá $29 mỗi tháng bao gồm 100 giờ sử dụng, và 10MB không gian đĩa trống (Free Space) để lưu trữ trang Web của riêng bạn. Một số tài khoản có những khoản lệ phí hoạt động chỉ đóng góp một lần để lập tài khoản, nó có thể từ 10 USD đến 20 USD để bổ sung cho lệ phí hàng tháng.
Một tài khoản với một nhà cung cấp Internet thường có chi phí tối thiểu cao hơn, nhưng có thể vẫn rẻ hơn nếu bạn dùng ít giờ.
Để quyết định loại tài khoản nào là giải pháp tốt nhất cho bạn, hãy xem xét coi bạn dùng tài khoản của bạn bao nhiêu giờ trong một tháng. Ví dụ: Nếu bạn nghĩ rằng bạn sẽ dùng AOL ba tiếng mỗi ngày trong vòng một tháng bạn sẽ trả hơn 280 USD mỗi tháng.
Giá cả thay đổi rất nhanh, vì vậy những giá nêu trên có thể đã sai biệt nhiều so với giá thị trường hiện tại. Để biết rõ giá cả của các dịch vụ trực tuyến và các nhà cung cấp Internet. Bạn hãy làm một vài cú điện thoại.
Bảng 5-1 liệt kê số phone của các dịch vụ thương mại trực tuyến, và phần phụ lục (Appendix) có liệt kê những số phone của hàng trăm nhà cung cấp Internet.
Nếu bạn đang sống ở thôn quê hay một vùng ngoài nước Mỹ, bạn sẽ phải chịu cước phí này. Dù vậy, các nhà cung cấp Internet đang mọc lên như nấm và bất kỳ ai cũng có thể tìm được một nhà cung cấp Internet ngay tại địa phương mình.
Nếu bạn phải gọi đường dài để đăng ký gia nhập Internet, cước phí điện thoại của bạn có khi còn cao hơn chi phí cho nhà cung cấp Internet. Bởi việc tìm cho ra một nhà cung cấp có số điện thoại nội hạt của bạn là cả một công việc khó nhọc đấy.
Bạn hãy chọn một nhà cung cấp có số phone nội hạt của bạn, nhà cung cấp đó phải có những hỗ trợ kỹ thuật tốt và nhất là giá cả phải chăng. Và vì những lợi ích "cao cả", bạn hãy mở một tài khoản SLIP hoặc PPP!
Hai loại tài khoản Internet sẵn có là: tài khoản UNIX shell và tài khoản SLIP hoặc PPP.
Tài khoản UNIX shell (UNIX shell account) buộc bạn phải gõ cho suôn sẻ từng lệnh UNIX vô "nhớ không vô" thì từng thứ một mới chịu chạy cho. Đã vậy, nói chung chúng còn sử dụng những giao diện chỉ toàn những ký tự chán ngấy, vì vậy bạn chẳng bao giờ được diện kiến dung nhan của bất kỳ hình ảnh, mầu sắc, hay một phông chữ đẹp mắt nào.
Tài khoản SLIP (Serial Line Internet Protocol) và PPP (Point-to-Point Protocol) kết nối máy tính của bạn với Internet bằng cách sử dụng giao thức riêng của Internet. (Tài khoản ACSLIP thì cũng chỉ giống như tài khoản SLIP, nhưng dữ liệu đã được nén lại để chuyển nhận nhanh hơn). Điều này có nghĩa là máy tính của bạn đang ở trên Internet y như những cậu bé ... bự. Bạn buộc phải chạy các client programs (chương trình cho máy khách) để sử dụng các dịch vụ Internet.
Ví dụ: để đọc được e-mail, bạn phải chạy chương trình mail client (chương trình thư tín điện tử cho khách hàng). Để duyệt (browse) web, bạn phải chạy chương trình web client (cũng hay được gọi là web browser - chương trình duyệt web). Có rất nhiều chương trình đầu cuối hấp dẫn cho Windows, DOS và Macintosh đang được lưu hành miễn phí trên Internet.
Một số nhà cung cấp sẽ cho bạn một trong hai loại kể trên - một là tài khoản SLIP để sử dụng cho hầu hết thời gian, và cái khác là tài khoản shell trong trường hợp bạn "kết mô đen" UNIX.
Nếu bạn mở một tài khoản SLIP (hoặc CSLIP hoặc PPP) bạn hãy chắc chắn rằng nhà cung cấp của bạn có một mail server cỡ POP3 (Post office protocol version 3 - một chương trình tiêu chuẩn chuyên quản lý thư tín Internet của bạn), một news server (để cung cấp cho bạn các nhóm tin Usenet với tất cả các chuyện "tào lao thiên địa" mà có lẽ bạn muốn đọc) và một Web server. Nhiều tài khoản SLIP có lưu trữ miễn phí những trang Web của bạn trên Web server. Vì thế, bạn có thể hoàn toàn hài lòng với "cái tôi" của ... mình và có thể chế tác cho mình một trang Web riêng.
Một số nhà cung cấp Internet có số phone trên khắp nước Mỹ.
Những nhà cung cấp Internet khác chỉ có các số phone nội hạt. Một ưu điểm của việc sử dụng các nhà cung cấp địa phương là những nhà cung cấp nhỏ này đôi khi "cống hiến" cho bạn nhiều hỗ trợ kỹ thuật cá nhân hơn bởi vì quy mô tổ chức của họ gọn nhẹ hơn. Điểm bất lợi là họ không có số phone trên cả nước (Mỹ) (hay trên toàn thế giới), thứ mà bạn rất cần để đăng ký kết nối với Net trong khi bạn đang... đi du lịch chẳng hạn. Bạn có thể gọi cho họ từ bất cứ nơi nào nhưng có lẽ bạn sẽ phải trả cước phí theo khoảng cách giữa họ và bạn.
Bạn hãy xem phần phụ lục cuối sách. Bạn cũng có thể tìm trong các mục kinh doanh ở những tạp chí địa phương của bạn. Hoặc hỏi thăm bạn bè - một lực lượng hùng hậu đang có mặt "trên từng cây số" đường dây.
Các phụ lục trong sách này có được một danh sách khổng lồ các nhà cung cấp Internet chính là nhờ cử chỉ hào hiệp của Colossus, Inc. Các phụ lục đã được sửa đổi cho phù hợp từ danh sách trực tuyến của chúng, có sẵn trên WWW tại URL này: http://www.thelist.com/
Một danh sách của các nhà cung cấp Internet, gọi là PDIAL, đã có sẵn nhưng chưa cập nhập kể từ năm 1983. Hiệp hội Internet (Internet Society) cũng giữ một danh sách các nhà cung cấp Internet trên thế giới và nếu bạn đã từng truy nhập WWW, bạn có thể tìm thấy danh sách đó t rên trang WWW sau đây: http://www.isoc.org/
Peggy Julieanne Cheng, người ta vẫn thường làm việc cho InterNIC (Internet information center - Trung tâm thông tin Internet) giữ một danh sách các nhà cung cấp liệt kê theo mã vùng của Mỹ (U.S.area code). Bạn có thể có được danh sách này bằng cách xem trang WWW sau đây: http://www.primus.com/staff/peggy/provider.html
Hoặc bạn dùng ftp để nối tới ftp.primus.com ftp://ftp.primus.com đi đến thư mục /pub/providers và mở tập tin isp-list (một tập tin văn bản ASCII).
Để có một danh sách những nhà cung cấp Internet của vùng duyên hải phía tây (nước Mỹ) bạn hãy thử xem trang Web này: http://sensemedia.com/crisp/crisp
Nếu bạn ở ngoài nước Mỹ, bạn hãy thử trang Web này, nơi có một danh sách quốc tế về những nhà cung cấp Internet, được duy tu bởi Benoit Lips: http://www.best.be/iap.html
Tài khoản shell dùng một hệ thống UNIX để kết nối với Internet vì thế bạn phải gõ các lệnh UNIX để đọc thư tín và xem những thông tin khác của bạn. Một tài khoản SLIP hoặc PPP thực sự đặt máy tính của bạn vào Internet, do đó bạn có thể chạy các chương trình trên máy tính của riêng bạn đê truy nhập các dịch vụ Internet.
Bạn hãy xem xét những khác biệt này một cách chi tiết hơn.
Nếu bạn có một tài khoản shell, bạn dùng máy tính của bạn (cùng với DOS, Windows hoặc MAC) như một thiết bị đầu cuối (terminal). Bạn sẽ chạy phần mềm giả lập thiết bị đầu cuối (terminal - emulation software) trên máy tính của bạn để quay số (dial) điện thoại và kết nối với máy tính UNIX, nơi mà sau đó nối với Internet.
Nếu bạn muốn đọc và gửi một E-mail, bạn phải chạy một UNIX-based mail client (mail client chạy trên nền UNIX - một chương trình quản lý e-mail). Hộp thư (mail box) của bạn sẽ đầy ắp e-mail được lưu trữ trên máy UNIX của nhà cung cấp Internet chứ không có trên máy riêng của bạn. Cách gài đặt này sẽ gây nhiều rắc rối để bao gồm thông tin từ e-mail vào trong những tài liệu chạy bằng một chương trình xử lý từ (work processing documents) của bạn, hoặc ngược lại.
Bạn cũng có thể duyệt WWW bằng cách dùng Lynx, một Web browser chạy trên UNIX. Lynx không thể hiện đồ họa vì thế một trang Web đặc trưng sẽ trông giống như hình 2 khi được xem bằng Lynx. Nó vẫn hoàn tất công việc nhưng không tốt lắm. Việc sử dụng ftp để chuyển nhận các tập tin thì đặc biệt khó chịu trên một tài khoản UNIX shell. Việc tải một tập tin từ một ftp server trên Internet tới máy tính của bạn là một tiến trình gồm hai bước. Đầu tiên, bạn dùng chương trình UNIX ftp để chuyển tập tin từ ftp server tới tài khoản UNIX của bạn trên máy của nhà cung cấp Internet. Rồi bạn phải dùng một chương trình khác để chuyển tập tin từ hệ thống UNIX đến máy riêng của bạn.
Việc xuất (upload) các tập tin thì đúng là quá tệ - ví dụ: nếu bạn muốn chứa thông tin từ PC của bạn vào e-mail, bạn phải dùng một chương trình chuyển tập tin để di chuyển các tập tin từ máy tính của bạn đến tài khoản UNIX của bạn trên máy của nhà cung cấp Internet, rồi mới bao gồm tập tin vào điện văn e-mail của bạn.
Nếu bạn có một tài khoản SLIP (hoặc CSLIP hay PPP), máy tính của bạn hiển nhiên trở nên một bộ phận của Internet. Chiếc máy tính nhỏ bé thuộc sở hữu riêng của bạn đã trở thành một máy chủ Internet (Internet host computer) giống như ibm.com và intehouse.gov của các cậu bé... bự (big boys). Máy tính của bạn giao tiếp với nhà cung cấp Internet bằng cách sử dụng Internet Protocol (IP), một phương pháp giao tiếp mà mọi máy tính trên Internet đều sử dụng.
Một khi máy tính của bạn nằm trên Internet, bạn có thể truy nhập thông tin bằng cách sử dụng một chương trình client (ví dụ, một trình duyệt Web là một chương trình Web client). Hay bạn có thể phân phối thông tin bằng cách sử dụng một chương trình server, một chương trình cung cấp dịch vụ Internet cho các máy tính khác trên mạng Web, như là ftp hay WWW. Bạn và PC của bạn (hoặc MAC) đã có thể trở thành một ftp server hoặc cung cấp các trang Web cho "những tay lướt ván trên sóng mạng" (Net surfers) của toàn thế giới!
Không giống như một tài khoản shell, ở đây bạn cần có cả một "cọc" phần mềm mới có thể dùng được tài khoản SLIP. May mắn thay, nhiều phần mềm bạn cần hiện đang sẵn có ngay trên Internet mà lại không mất tiền. Chương trình cốt lõi mà bạn cần là một mớ TCP/IP; có nghĩa là phần mềm cho phép máy tính của bạn trao đổi thông tin bằng cách dụng Internet Protocol. Rồi bạn còn cần thêm từng chương trình khách hàng cho từng loại thông tin trên Internet mà bạn muốn truy nhập nữa - một chương trình e-mail client, một Web browser, một Usenet newsreader, và cứ thế mà ...còn.
Nếu bạn dùng một tài khoản thương mại trực tuyến (commercial online account), dịch vụ trực tuyến (online service) sẽ cho (hoặc bán cho) bạn phần mềm bạn cần có để truy nhập Internet. Nếu bạn dùng một tài khoản Internet shell, bất cứ chương trình đầu cuối (terminal program) nào (chẳng hạn Windows Terminal) cũng có thể hoạt động. Nếu bạn dùng một tài khoản SLIP bạn cần có rất nhiều phần mềm.
Vâng, đúng vậy. TIA (The Internet Adapter - Trình điều hợp Internet) là một chương trình chạy trên hệ thống UNIX của nhà cung cấp Internet của bạn và tạo ra một tài khoản giả SLIP (pseudo-SLIP account - chứ không phải tài khoản SLIP giả). Nhờ đó bạn có thể truy nhập Internet bằng cách sử dụng phần mềm tương tự những gì mà bạn sử dụng với tài khoản SLIP.
Bạn chẳng cần phải tốn nhiều tiền cho một tài khoản SLIP một khi bạn có thể sử dụng TIA để bắt tài khoản Shell của bạn làm việc y như một tài khoản SLIP. Các chương trình TIA được InterMind hoặc Cyberspace Development, Inc, cung cấp sẵn. Với TIA, bạn không thể chạy phần mềm server để phân phố thông tin lên mạng. Nhưng dù sao bạn cũng có thể chạy được đủ thứ phần mềm khách hàng mà hầu hết mọi người đều đang sử dụng với những tài khoản SLIP.
Để có thêm thông tin về TIA, bạn hãy xem trang Web này: http://marketplace.com/o/tia/tiahome.html
Hoặc gửi e-mail đến địa chỉ sau: tia-host-princing@marketplace.com
Hoặc gọi Intermind tại 206-545-7803.
Một vài nhà cung cấp Internet có hỗ trợ cho những modem 2400 bps, nhưng hầu hết các nhà cung cấp khác thì không. Tuy nhiên, hầu như mọi dịch vụ thương mại trực tuyến đều vẫn đang hỗ trợ cho chúng.
Nói cách khác, hiện nay đang sẵn có nhiều modem nhanh hơn nhiều với giá dưới $100. Và bạn hoàn toàn có thể trông đợi thông tin sẽ xuất hiện trên màn hình của bạn với tốc độ 2400bps vào... kiếp sau.
Nhất định là được chứ! Mặc dù vừa già nua chậm chạp, vừa có một nhan sắc thuộc loại ma chê quỷ hờn, nó vẫn làm việc được.
Bạn có thể sử dụng những dịch vụ thương mại trực tuyến có thể cung cấp những phiên bản DOS cho các phần mềm của chúng (trong đó có CompuServe và America Online) để nối chiếc máy 286 tội nghiệp của bạn vào Internet. Bạn cũng có thể sử dụng một tài khoản Internet shell và bất cứ chương trình giả lập thiết bị đầu cuối chạy trên Dos nào (DOS terminal emulation program) (chẳng hạn, ProComm và Crossatalk đều tốt). Phần mềm cho SLIP thì rắc rối hơn một chút. Nếu bạn muốn dùng một tài khoản SLIP, chắc có lẽ bạn phải cần kiếm cho máy tính của bạn một vài linh dược hồi xuân (linh...kiện nâng cấp).
Nếu bạn có riêng một modem, bạn có thể sử dụng cùng một phần mềm giao tiếp (communications software) để kết nối với Internet là nơi mà những máy tính không thuộc mạng cục bộ (non-LAN computers) đang sử dụng. Nhưng nếu bạn có một modem dùng chung (shared modem), bạn sẽ cần có những phiên bản phần mềm đặc biệt mà hệ điều hành của mạng cục bộ của bạn đang sử dụng.
Ví dụ: nếu bạn có một PC với modem riêng trên một mạng Novell (Novell Network), bạn có thể sử dụng Windows Terminal hay bất cứ phần mềm giả lập thiết bị đầu cuối (terminal emulation software) nào để quay số (call up) đến một tài khoản Internet shell. Bạn cũng có thể dùng chương trình Windows thông thường của America Online để nối với AOL, hay WinCIM để nối với CompuServe, Internet Chameleon, một bộ chương trình (set of programs) được sử dụng rộng rãi cho những tài khoản SLIP, cũng làm việc rất tốt.
Nhưng nếu bạn muốn sử dụng một modem dùng chung (shared modem) trên mạng thì lại khác. CompuServe không có phiên bản WinCIM cho mạng cục bộ (LAN version of WinCIM), mặc dù bạn vẫn có thể quay số đến CompuServe bằng cách sử dụng bất cứ chương trình đầu cuối nào làm việc với modem dùng chung của bạn. America Online cũng không có một phiên bản mạng cục bộ nào, vì thế bạn không thể nối đến AOL từ một modem dùng chung.
Freenet (hay Free-net) là một dịch vụ truy nhập thông tin công cộng miễn phí (hoặc "tuỳ hảo tâm"), thường dưới hình thức của một hệ thống bản tin hàng ngày (bulletin system) hay một nhà cung cấp Internet. Có ít nhất 20 "mạng chùa" rải rác trên khắp nước Mỹ và Canada. Chúng cung cấp nhiều thông tin nói về (và dành cho) cộng đồng địa phương, cũng như những cơ hội cho dân chúng địa phương thảo luận về những vấn đề cộng đồng.
Các freebnets đặt nền tảng trên quan điểm là: không một người nào bị loại ra khỏi cuộc cách mạng thông tin chỉ vì lý do là nó quá mắc. Freenets giống với các thư viện công cộng - cũng y như thư viện công cộng mở ra là để cho hết thảy mọi người đọc sách miễn phí thông tin trên Internet.
Các freenets hoạt động được là nhờ những người tình nguyện cống hiến và những khoản trợ cấp (ít nhất là một phần). Theo Toronto Freenet's FAQ (FAQ của mạng miễn phí Toronto), thì freenet đầu tiên được mở vào năm 1986 ở Cleveland, Ohio. Vào năm 1993, có thêm sự gia nhập của 120 đường dây điện thoại, 36.000 người dùng và giải quyết trên 11.000 cuộc gọi mỗi ngày. Người dùng Freenet thường bị giới hạn một phần lớn thời gian trong việc duy trì sự nối kết với freenet, để ngăn ngừa những người dùng freenet khỏi hành động độc chiếm đường dây điện thoại. Vào mùa hè năm 1995, đã có khoảng 20 freenet hoạt động rải rác trên thế giới, hầu hết trong số đó nằm ở Mỹ và Canada. Nhiều mạng là hoàn toàn miễn phí, trong khi một số mạng khác tính rẻ hơn các nhà cung cấp Internet thương mại rất nhiều. Một số chỉ cung cấp các tài khoản UNIX shell, trong khi một số khác cung cấp các tài khoản SLIP hoặc PPP.
Để biết được địa phương của bạn có một Freenet hay không, bạn hãy hỏi người thủ thư ở thư viện công cộng của địa phương bạn.
Có rất nhiều server programs cho Windows, Mac và UNIX. Có thể hoàn toàn miễn phí trên Internet. Ngay cả nếu bạn chỉ có một hệ thống nhỏ kết nối với Internet bằng cách sử dụng một tài khoản SLIP hay PPP, bạn vẫn có thể là một information server trên Internet! Tuy nhiên, cách hữu hiệu nhất là yêu cầu nhà cung cấp Internet của bạn hỗ trợ để bạn có thể hoạt động như một server ftp, Web, hoặc Gopher.
Vấn đề là server fpt (hoặc Web, hoặc Gopher) của bạn chỉ sẵn sàng trong suốt thời gian mà bạn đang quay số để vào mạng (dial in). Trừ phi bạn lên kế hoạch để được kết nối 24 tiếng một ngày, ngoài ra những người dùng khác sẽ không thể nối tới server của bạn trong hầu hết thời gian. Cũng vậy, hầu hết các tài khoản SLIP hay PPP đều cho bạn một địa chỉ IP khác đi mỗi khi bạn đăng ký. Vì thế bạn sẽ không có được một tên chủ (hostname) hoặc một số chủ (host number) đáng tin cậy nào để cho người khác trên Internet sử dụng để nối đến máy tính của bạn.
Tuy nhiên, nhiều nhà cung cấp Internet chạy những server ftp, Gopher, WWW đều rất hài lòng nhường chỗ trên đĩa cứng của họ cho thông tin của bạn. Dịch vụ này có thể miễn phí khi bạn mở tài khoản hoặc cũng có thể bạn phải trả tiền. Ví dụ: nhà cung cấp Internet của chúng tôi (Internet Access Company ở Bedford, Massachusetts) bao luôn cho khách hàng một kho lưu trữ (storage) lên đến 10MB của những trang Web như là một phần của tài khoản. Một khi bạn lưu những trang web của mình trên Web server, chúng sẽ trở thành sẵn sàng cho việc trình duyệt Web của cả thế giới và sẵn sàng hoạt động bất kỳ lúc nào chứ không chỉ hạn chế trong khoảng thời gian máy tính của bạn được kết nối.
Nếu bạn quyết định rằng bạn muốn chạy Web server của riêng bạn, có một chương trình Windows trọn gói (Windows packages) đang sẵn có trên Internet, chẳng hạn WinHTTPD. Bạn có thể tải WindHTTPD xuống (download) từ những server ftp sau đây và còn nhiều hơn nữa:
ftp://ftp.ncsa.uiuc.edu trong thư mục /Web/ncsa_httpd/contrib/Winhttpd.
ftp://ftp.alisa.com trong thư mục /pub/winhttpd/
Cũng giống như các nhà cung cấp SLIP và PPP, các nhà cung cấp tài khoản Shell thường chạy các phần mềm ftp, Gopher, và Web server của riêng họ. Hãy nói chuyện với nhà cung cấp Internet của bạn về việc tạo thông tin sẵn có thông qua ftp, Gopher hoặc Web. Nhà cung cấp Internet của bạn nhất định có khả năng giúp bạn, Ví dụ như: nhà cung cấp tài khoản UNIX shell của chúng tôi, The World (một dịch vụ của Software Tool & Die of Brooline, Massachusetts) chạy một Web server. Họ đã hướng dẫn chúng tôi tạo một thư mục con (subdirectory) cho thư mục cơ sở (home directory) của chúng tôi với tên gọi public-html và đặt các trang Web của chúng tôi ở đó. Sau đó họ làm cho bất kỳ tập tin nào trong thư mục public-html của chúng tôi cũng đều có thể truy nhập được trên Web.
Những dịch vụ thương mại trực tuyến đang bắt đầu cung cấp khả năng để tạo ra những trang cơ sở (home page) cho người sử dụng. Hãy liên hệ với dịch vụ trực tuyến của bạn để hỏi xem bạn có thể có các Web home page hay không và bằng cách nào?
Bạn cần có một hoặc nhiều máy tính chạy UNIX, một mớ những modem, một hoặc nhiều terminal servers (nếu bạn định cung cấp các tài khoản SLIP hoặc PPP) một đường truyền tuyến tốc độ cao (high-speed link) tới nhà cung cấp dịch vụ Internet và một router để kết nối máy tính của bạn với đường trực tuyến tốc độ cao đó.
Bạn cũng cần phải cung cấp phần mềm, gồm có các mail (POP3) servers và news (NNTP) servers cho những khách hàng SLIP và PPP của bạn. Nếu bạn cung cấp những tài khoản shell, bạn cần có các chương trình cho khách hàng của bạn, như elm và pine, để họ có thể đọc được thư tín; trn, nn và tin, để họ có thể đọc các nhóm tin Usenet; Gopher; Telnet; ftp; Ircii, để họ có thể sử dụng IRC; và Lynx để duyệt (browse) Web.
Đây là một dự án lớn và chẳng có thứ nào bạn có thể giải quyết trong một sớm một chiều. Bạn sẽ cần nhiều đường điện thoại và modems để khách hàng của bạn đỡ phải nghe những tín hiệu báo bận mà họ không hề mong muốn. Bạn cũng sẽ cần phải có ... một sức khoẻ mà không có gì có thể làm suy suyển, để khỏi bị nốc-ao bởi những sự cố chẳng ai muốn... ước-ao. Và dĩ nhiên, một cửa hàng tiếp thị (marketing department) cũng là cái không thể thiếu được, để còn bán dăm ba tài khoản nữa chứ!
Có thể được!
Một số hệ thống bản tin điện tử (bulletin board system - BBSs) được nối với Internet còn một số thì không. Hãy hỏi sysop (system operator - người điều hành hệ thống - đọc là siss-op) của bạn xem BBS của bạn có được kết nối không, và nếu có, bạn sẽ gửi và nhận thư điện tử Internet (Internet e-mail) như thế nào?
Fidonet la một mạng toàn cầu (worldwide network) của các hệ thống bản tin điện tử được kết nối với nhau. Khi Tom Jennings phát minh ra hệ thống mạng (networking system) vào năm 1984, ông đã đặt phần mềm BBSs có tên là Fido, một phần mềm cũng do ông viết (vì vậy mới có cái tên).
Một người dùng trên Fidonet BBSs có thể gửi những bản văn đến bất cứ người dùng nào trên Fidonet BBSs khác, cũng như đối với Internet. Hơn 20.000 Fidonet BBSs đã sẵn có trên toàn thế giới. Các Fidonets thường được nối với nhau qua đường điện thoại, tự động gọi nhau để phân phối thư điện tử (e-mail). Hiện nay, nhiều Fidonet BBSs được kết nối trên Internet.
Trên Fidonet người ta có tên người dùng (usename). Mỗi Fidonet BBSs được gọi là một node (nút, tiếp điểm) và được ấn định bởi một con số có ba phần (dưới dạng 1:2/3) hoặc 4 thành phần (dưới dạng 1:2/3.4). Để gửi một điện văn tới Joe Blow tại node 1:2/3.4, bạn sử dụng địa chỉ Internet này:
Joe.blow @ P4.F3.N2.Z1. Fidonet.org
Nếu Node có 3 thành phần (chẳng hạn 1:2/3), bạn gõ:
Joe.Blow @ F3.N2.Z1. Fidonet.org
Tài liệu tổng quan tốt nhất về Fidonet có sẵn tại URL này:
gopher://rain.psg.com:70/00/networks/Fidonet/inet92.paper
ISDN (Integrated Services Digital Network) là một loại server điện thoại mà công ty điện thoại của bạn có thể có sẵn. Đó là một dịch vụ quay số (dial up) cung cấp cho bạn một đường điện thoại kỹ thuật số (digital phone link) nhanh nhất.
Với tốc độ khá khiêm tốn ở mức 14.4 hoặc 28.8 kilobits mỗi giây, một đường dây ISDN có thể chuyển dữ liệu của bạn với tốc độ 64 hoặc thậm chí 128 kilobits mỗi giây.
Khi bạn dùng một đường dây điện thoại thường, bạn sử dụng một modem để chuyển đổi thông tin dạng số (digital information - dưới dạng các số 1 và 0) từ máy tính của bạn sang thông tin dangh tương tự (analog information - chẳng hạn âm thanh) mà có thể qua lại trên đường điện thoại. Ngay khi tín hiệu dạng tương tự trên đường điện thoại của bạn tới được tổng đài, nó lập tức được chuyển đổi thành tín hiệu dạng số. Hai sự chuyển đổi này (từ tín hiệu dạng số sang tín hiệu dạng tương tự và ngược lại) rất mất thì giờ và có thẻ làm thất lạc thông tin. Tại sao không bỏ quách toàn bộ đi nhỉ?
Với một đường dây ISDN, bằng mọi cách tổng đài phải giữ tín hiệu của bạn ở dạng số. Các phương tiện truyền tải điện thoại đường dài đều xử lý mọi tín hiệu dưới dạng số (digital), vì thế tín hiệu của bạn bằng mọi cách phải được duy trì ở dạng số, không hề có sự chuyển đổi, đối với các tổng đài mà bạn đang gọi. Không bị chuyển đổi và không phải truyền tải dưới dạng số có nghĩa là tín hiệu của bạn sẽ không bị nhiễu - không có các lỗi truyền tải đối với tập tin hoặc những ký tự "rác rưởi" "vương vãi" trên màn hình của bạn.
Hãy hỏi công ty điện thoại xem họ có thể cung cấp cho bạn một đường dây ISDN hay không.
Khi gặp họ, bạn hãy hỏi xem giá cả của một đường dây ISDN là bao nhiêu, bởi vì giá cả rất chênh lệch giữa các công ty điện thoại. Một số công ty điện thoại đã vội vàng lắp đặt và hăm hở bán các đường dây ISDN. Trong khi những công ty khác chỉ mới đang suy tính. Tuỳ thuộc vào tổng đài nào bạn đang trực thuộc, ISDN có thể có và cũng có thể không. Công ty điện thoại của bạn thậm chí còn cần phải giăng thêm các đường dây mới hoặc "đánh vật" với những đường dây hiện có để bảo đảm với bạn rằng các đường dây không bị nhiễu, có tốc độ cao thoả mãn được mọi yêu cầu mà ISDN đòi hỏi.
Một modem thông thường sẽ biến đổi những tín hiệu dạng số (digital) từ máy tính của bạn thành những tín hiệu dạng tương tự (analog) cho đường dây điện thoại của bạn và lại đổi ngược lại. Đường dây ISDN thì luôn luôn ở dạng số.
Thay vào đó, bạn cần có một loại modem khác, đôi khi được gọi là một đơn vị truy nhập (access unet) ISDN hoặc ISDN modem.
Bởi vì họ không có đủ đường dây điện thoại và modem. Đó chính là lý do tại sao!
Nếu cứ phải chờ đợi năm này tháng nọ, bạn hãy gọi số điện thoại hỗ trợ và khiếu nại. Nhiều nhà cung cấp phát triển nhanh đến nỗi họ không còn khả năng để đáp ứng cho kịp những đường dây mới cần lắp đặt thêm. Nếu nhà cung cấp của bạn không thể giải quyết được vấn đề, bạn hãy thăm chỗ này chỗ kia để tìm một nhà cung cấp khác, nơi có được nhiều trang thiết bị hơn, hoặc có ít người thuê bao hơn!
Mở một tài khoản mới và đóng cái cũ lại!
Vấn đề là ở chỗ các địa chỉ thư điện tử của bạn sẽ thay đổi. Bạn nên khôn khéo giữ cho tài khoản cũ của bạn vẫn được mở trong vài tháng cuối. Ngay khi tài khoản mới của bạn đã sẵn sàng hoạt động, bạn gửi e-mail đến khắp các nơi mà bạn quen biết, thông báo cho họ việc thay đổi địa chỉ của bạn. Huỷ bỏ việc thuê bao bất cứ danh sách thư tín nào bạn đang đăng ký từ tài khoản cũ của bạn, rồi thuê lại tài khoản mới. Nếu bạn tiếp tục nhận thư tại tài khoản cũ, bạn hãy gửi một mẫu thư điện tử (form e-mail letter) kê khai địa chỉ mới của bạn. (Tất nhiên là chỉ dành cho những điện văn đến từ những người mà bạn muốn duy trì quan hệ).
Nếu bạn dự tính sẽ phải thay đổi thường xuyên nhà cung cấp (ví dụ, mở tài khoản Internet của bạn thông qua nhà trường), bạn có thể đăng ký một địa chỉ Internet Post Office Box (hộp thư Internet) từ pobox.com. Chỉ cần gửi một điện văn đến info@pobox.com để tìm hiểu về nó.
Bất kỳ nhà cung cấp Internet hoặc dịch vụ thương mại t rực tuyến đàng hoàng nào cũng đều có một địa chỉ e-mail dành cho công tác hỗ trợ, cũng như một đường dây điện rất khá về... tuổi thọ.
Nếu bạn dùng một tài khoản SLIP hoặc PPP. Bạn đừng gọi đến công ty phần mềm mà bạn đang sử dụng phần mềm của họ, trừ phi bạn chắc rằng trục trặc xảy ra là do phần mềm. Những vấn đề về cấu hình (configuration) cần được tiến hành giải quyết với nhà cung cấp Internet của bạn.
Bạn hãy quay số *1170 trước khi thực hiện các cuộc gọi.
Nếu bạn có Call Waiting (chức năng chờ gọi), bạn sẽ nghe một tiếng click trong khi bạn đang nói chuyên điện thoại bất cứ khi nào có một ai khác gọi đến cho bạn. Tiếng click này sẽ gây rắc rối thật sự cho modem của bạn khi máy tính của bạn đang làm việc với điện thoại bất cứ khi nào có một ai khác gọi đến cho bạn. Tiếng click này sẽ gây rắc rối thật sự cho modem của bạn khi máy tính của bạn đang làm việc với điện thoại. Vì thế, hãy chắc rằng bạn đã tắt Call Waiting bất cứ khi nào máy tính của bạn thực hiện một cuộc gọi.
Khi bạn nhập số điện thoại cho máy tính của bạn để gọi số (bằng bất kỳ phần mềm nào có thể quay số điện thoại được), bạn hãy nhập *70 hay 1179 và theo sau chúng là một dấu phẩy vào đằng trước số điện thoại. Ví dụ: nếu bạn vẫn thường gọi 555-1234 để kết nối với nhà cung cấp Internet của bạn, bạn hãy nhập dãy số dưới đây như là một số điện thoại:
Số *70 hay 1170 yêu cầu tổng đài của bạn tắt đi chức năng Call Waiting for the phone call that follows (đối với những cuộc gọi sau đó). Dấu phẩy báo cho modem của bạn chờ 2 phút trong khi tổng đài xử lý thông báo này. Sau đó modem của bạn sẽ tiếp tục quay số như thường lệ. Duy chỉ trong thời hạn của cuộc "điện đàm" này, không có một tiếng click nào có thể xâm phạm vào cuộc nói chuyện của bạn được.
Chúng tôi nghĩ rằng bạn nên cho chức năng Call Waiting ở chế độ tắt thường trực. Chúng tôi thực sự thích đặc tính Busy Signal (tín hiệu bận) đi kèm miễn phí với mọi đường dây điện thoại; nó sẽ cho những người gọi tới bạn, nhằm lúc bạn có một cuộc điện đàm, một tín hiệu âm thanh báo bận độc đáo, yêu cầu họ gọi lại cho bạn sau đó, khi bạn đã sẵn sàng tiếp chuyện.