Liên kết trực tiếp hai máy tính

Những chương trình tiện dụng như Laplink đã đi tiên phong trong lĩnh vực này. Được Microsoft đưa vào hệ điều hành DOS 6.x như một tính năng hỗ trợ máy xách tay, và với sự ra đời của Windows 95, tính năng liên kết máy tính không dùng card (liên kết cáp) đã được phát triển tương đối hoàn thiện.

Ngày nay rất ít người còn nghi ngờ về hiệu quả của việc lắp đặt nhiều máy tính thành một mạng máy tính. Tuy vậy việc lắp đặt các máy tính đơn lẻ thành một mạng còn tương đối phức tạp và đòi hỏi một khoản đầu tư khá lớn. Bạn cần phải tìm hiểu về các thành phần cần thiết, cách lắp chúng với nhau và quan trọng nhất là sử dụng mạng đó sao cho có hiệu quả. Để liên kết nhiều máy tính với nhau thì việc lắp mạng là điều tất nhiên, nhưng khi bạn chỉ cần liên kết hai máy tính với nhau để chia xẻ đĩa cứng, đĩa mềm và máy in thì việc đầu tư vào một mạng máy tính tương đối lãng phí.

Nhưng bạn đừng vội thất vọng, vẫn có cách liên kết hai máy tính để chia xẻ tài nguyên mà không cần đầu tư nhiều tiền của. Đó là cách những người sử dụng máy tính xách tay thường dùng để từ máy xách tay truy nhập dữ liệu và chạy các chương trình trên một máy tính để bàn. Chỉ cần một dây cáp và các phần mềm thích hợp là bạn đã sẵn sàng để nối hai máy tính với nhau. Nguyên tắc nối này như sau: dùng một dây cáp serial hoặc parallel để nối hai máy tính với nhau thông qua cỗng COM hoặc cỗng LPT. Sau khi thực hiện chương trình thích hợp, bạn có thể bắt đầu thực hiện việc chia xẻ tài nguyên giữa hai máy. Các phần mềm được xét đến trong bài này bao gổm Interlnk của MS DOS 6.x và Direct Cable Connection của Windows 95.

I. Tìm hiểu về các loại cáp cần thiết trước khi thực hiện liên kết

Các loại cáp truyền dữ liệu có giá khoảng 5-10 USD. Hãy xem thật kỹ dây cáp trước khi bạn quyết định mua vì không phải tất cả các loại dây đều tương thích. Nếu không mua được dây cáp truyền dữ liệu tại các cửa hàng bán phụ kiện máy tính thì bạn có thể tự tạo một dây riêng cho mình. Đầu nối serial có giá khoảng 1,5 USD/ chiếc, các đầu nối parallel có giá khoảng 2 USD, dây 8 sợi có giá khoảng 1 USD. Nếu không mua được dây thì bạn có thể dùng dây cáp máy in hoặc tận dụng dây nối của con chuột hỏng (thường có 4-5 sợi). Độ dài của dây không nên quá lớn nhất là đối với dây serial, nếu không thời gian truy nhập dữ liệu trên máy tính khác sẽ rất lâu. Dây cáp gồm có hai loại chính là cáp serial và cáp parallel.

Cáp serial phải có hai đầu như nhau tức là cùng loại female (đầu cái) và có số chân giống nhau (9 chân hoặc 25 chân). Cáp parallel phải có hai đầu cùng loại male (đầu đực) và cùng có số chân là 25. Tốc độ khi truyền dữ liệu dùng cáp parallel nhanh hơn dùng cáp serial rất nhiều.

Dùng mỏ hàn nối các đầu dây vào đầu nối theo các sơ đổ chân nối tùy theo loại cáp mà bạn dự định sử dụng. Trên mặt trước và phía sau của mỗi đầu nối đều có đánh số thứ tự. Kiểm tra các số thứ tự thật kỹ trước khi bạn hàn dây.

Cáp serial 9 chân (9-pin) - 3 dây được đấu như sau

Cáp serial 9 (hoặc 25) chân - 7 dây (null-modem) được đấu như sau:

Cáp parallel 25 chân - 11 dây:

Để có thể tận dụng được tốc độ truyền cao hơn của các cổng parallel mở rộng, bạn có thể đấu đủ 25 dây, các dây còn lại ngoài 11 dây trên được đấu vào các chân đối ứng nhau, ví dụ 23 23, 24 24.

<#caution>Chú ý:

Đầu nối cáp parallel giống như đầu cáp in nối vào cổng parallel của máy tính. Bạn có thể tận dụng một dây cáp in để tạo thành dây truyền dữ liệu bằng cách nối thêm một đầu nối tương thích (giá khoảng 2 USD). Tuy vậy cách đấu chân trong cáp in khác so với cách đấu chân được giới thiệu trên đây.

Cũng còn rất nhiều phương pháp đấu dây khác như đấu một đầu 9 chân với đầu 25 chân, cách đấu thẳng đầu 25 chân với đầu 25 chân v.v..., các bạn có thể tham khảo thêm trong các tài liệu chuyên sâu hơn (ví dụ tài liệu đi theo hệ điều hành Novell Netware).

II. Sử dụng Interlnk của DOS 6.0

Từ DOS 6.0 trở đi, Microsoft đã đưa thên vào một chức năng nhằm đổng bộ dữ liệu giữa máy tính xách tay và máy tính để bàn. Một trong hai máy tính sẽ có chức năng server còn máy kia sẽ là client. Thông thường máy tính xách tay là client còn máy tính để bàn có chức năng server. Máy client sử dụng các ổ đĩa và máy in của server còn server thì hiển thị trạng thái liên kết giữa hai máy.

Ví dụ bạn nối một máy xách tay vào một máy để bàn. Máy xách tay có ba ỗ đĩa: Một ổ đĩa mềm A và hai ổ đĩa cứng C và D. Máy để bàn có ba ổ đĩa: Hai ỗ đĩa mềm A và B, một ổ đĩa cứng C.

Khi hai máy tính được nối với nhau sử dụng Interlnk, các ổ đĩa của server (máy để bàn) xuất hiện như các ổ đĩa mở rộng trên máy client (máy xách tay). Ngoài ba ổ đĩa sẵn có A, C và D thì máy client đã có thêm các ổ đĩa E, F và G.

Interlnk yêu cầu phần cứng, phần mềm và bộ nhớ như sau :

• Một cổng serial tự do trên cả hai máy tính hoặc một cổng parallel tự do trên cả hai máy tính.
• Một cáp serial 3 dây hoặc một cáp serial 7 dây null-modem hoặc một cáp parallel.
• MS-DOS 6 trên một máy tính và MS-DOS 3.0 hoặc mới hơn trên máy tính còn lại.
• 16KB bộ nhớ còn tự do trên máy client và 130KB bộ nhớ trên máy server.

Thiết lập liên kết

1. Cài đặt trên client

Đảm bảo rằng file INTERLNK.EXE có trên đĩa cứng của máy tính bạn dự định sử dụng như client. Nếu muốn sử dụng thêm các tham số với INTERLNK.EXE, tham khảo thêm các tài liệu của DOS hoặc sử dụng giúp đỡ trực tuyến của INTERLNK.EXE.

Thêm dòng sau đây vào cuối file CONFIG.SYS. Nếu file INTERLNK.EXE không nằm trong thư mục DOS thì hãy chỉ định lại thư mục trong dòng lệnh.

Khởi động lại máy tính.

2. Cài đặt trên server

Để khởi động server, bạn thực hiện INTERSVR tại dấu nhắc DOS của máy tính bạn dự định làm server. Interlnk sẽ hiển thị thông tin về các ổ đĩa đã được tái định hướng và các cổng máy in trên màn hình của server. Cột "This Computer" liệt kê mọi ổ đĩa và cổng trên server. Cột "Other Computer" liệt kê các ổ đĩa và cổng đã được tái định hướng.

3. Thực hiện liên kết Interlnk

Thực hiện liên kết môỵi khi bạn khởi động lại máy tính client trong khi server đang chạy. Bạn cũng có thể tự thiết lập liên kết khi thực hiện INTERLNK.

4. Kết thúc liên kết

Để ngắt liên kết giữa hai máy tính, tắt chương trình trên server bằng cách bấm tỗ hợp phím ALT+F4. Để nối lại liên kết bạn thực hiện INTERSVR tại dấu nhắc của server.

<#caution>Chú ý:

• Interlnk không định hướng lại các ổ đĩa mạng, ổ CD-ROM hoặc các thiết bị sử dụng giao tiếp tái định hướng.
• Nếu bạn đang sử dụng chuột serial trong Windows và bạn khởi động Interlnk server trong khi vẫn chạy Windows, bạn cần phải chỉ định tham số /LPT hoặc /COM với định danh khác cổng COM mà chuột đang sử dụng. Ví dụ, nếu chuột serial sử dụng cổng COM1 và bạn đang sử dụng giao tiếp parallel, đặt tham số /LPT để tránh việc Interlnk quét mọi cổng COM.
• Khi bạn khởi động Interlnk server trong môi trường đa nhiệm thì bạn không thể chuyển được giữa các chương trình, nếu muốn chuyển đổi bạn phải ra khỏi Interlnk server.
• Nếu bạn tái định hướng LPT1 và LPT2 để in từ Windows (3.1 hoặc 3.11), sử dụng Control Panel để đặt cỗng máy in là LPT1.DOS hoặc LPT2.DOS
• Không nên dùng Interlnk trong Windows 95.

III. Sử dụng Direct Cable Connection trong Windows 95

Chức năng Interlnk để liên kết hai máy tính trong DOS đã được nâng cấp và đưa vào sử dụng trong môi trường đổ họa và đa nhiệm với sự ra đời của Windows 95. Với khả năng đa nhiệm trong Windows 95 bạn đã có thể vừa thực hiện ghép nối vừa chạy các chương trình khác trên cả hai máy tính.

Nguyên tắc liên kết trong Windows 95 cũng tương đối giống nguyên tắc liên kết của Interlnk trong DOS. Máy tính phục vụ chứa các tài nguyên dùng chung sẽ được coi là Host còn máy kia được coi là Guest. Việc liên kết hai máy tính trong Windows 95 khá đơn giản, bạn chỉ cần nối cáp và chạy Direct Cable Connection trên môỵi máy tính. Khi quá trình ghép nối thành công, trên máy Guest sẽ xuất hiện folder chứa các tài nguyên dùng chung của máy host.

Ngoài tính năng mới của Direct Cable Connection là máy tính Host có khả năng thực hiện được các chương trình khác trong khi liên kết thì Windows 95 còn cho phép bạn chia xẻ cả các ỗ CD-ROM và thông qua host bạn còn có thể truy nhập vào mạng. Direct Cable Connection còn cho phép bạn chuyển đỗi vai trò của host và guest mà không phải thay đỗi cấu hình file CONFIG.SYS cũng như không phải khởi động lại máy hoặc Windows.

1. Direct Cable Connection cần những gì?

• Cả hai máy tính đều chạy Windows 95.
• Một cỗng serial tự do trên cả hai máy tính, hoặc một cỗng parallel tự do trên cả hai máy tính.
• Một trong các loại cáp sau: cáp serial 7 dây null-modem RS-232, cáp parallel chuẩn, cáp Extended Capabilities Port (ECP - chỉ làm việc nếu cả hai máy tính cùng có cỗng parallel ECP), hoặc cáp Universal Connection Module (UCM - có thể chuyển sang chế độ ECP nếu cả hai máy đều có cỗng parallel ECP).
• Trên host đã được thiết lập một số tài nguyên dùng chung ví dụ ỗ đĩa, máy in...

2. Thực hiện liên kết trên host

• Từ menu Start, chọn Programs, chọn Accessories và bấm vào Direct Cable Connection
• Trong phần Setting của Direct Cable Connection, nếu đã có dòng chữ "Host computer set up to listen on ..." và cỗng liên kết đã chọn đúng (ví dụ "on Parallel cable on LPT1") thì chọn Listen để bắt đầu, ngoài ra chọn Change để thay đỗi các thiết lập đó cho phù hợp với cấu hình máy tính của bạn. Nếu bạn muốn đặt mật khẩu cho host thì chọn Use Password Protection và cho mật khẩu.
• Direct Cable Connection sẽ đợi cho tới khi nối được với guest. Thực hiện liên kết trên guest Từ menu Start, chọn Programs, chọn Accessories và bấm vào Direct Cable Connection Trong phần Setting của Direct Cable Connection, nếu đã có dòng chữ "Guest computer set up to connect to host on..." và cỗng liên kết đã chọn đúng (ví dụ "on Parallel cable on LPT1") thì chọn Listen để bắt đầu, ngoài ra chọn Change để thay đỗi các thiết lập đó cho phù hợp với cấu hình máy tính của bạn. Direct Cable Connection sẽ đợi cho tới khi nối được với host. Nếu trên máy host đã đặt mật khẩu thì một hộp hội thoại xuất hiện yêu cầu bạn phải vào mật khẩu đó.
• Sau khi đã nối được với host, một folder chứa các tài nguyên dùng chung sẽ xuất hiện trên máy guest. Bạn có thể dùng đường dẫn để làm việc với folder đó, ví dụ: \\NDH\Hoang-CD.

3. Để ngắt liên kết

• Đóng folder chứa tài nguyên của host.
• Đóng cả hai chương trình Direct Cable Connection trên các máy tính host và guest.

IV. Thay cho lời kết

Ngoài hai chương trình trên bạn có thể sử dụng Laplink for Windows 6.0a của Traveling Software, nó còn hôỵ trợ kiểu liên kết theo modem, thiết bị không dây hoặc mạng Novell NetWare. Nhưng bạn cần nhớ rằng cáp dùng cho Laplink khác các loại cáp kể trên và nếu chạy Laplink 6.0 hoặc 6.0a trong Windows 95 có thể gây lôỵi về điều khiển màn hình, tốt nhất là nên tìm bộ Laplink for Windows 95.

Tôi mong rằng những thông tin nói trên sẽ giúp ích cho bạn phần nào trong quá trình sử dụng máy tính. Với giá cả vừa phải và lắp đặt tương đối đơn giản, bạn có thể dễ dàng tăng khả năng sẵn có máy tính của mình bằng liên kết cáp.