Mạng quay số (Dial-Up Networking) rất giống với mạng cục bộ (LAN). Ở cả hai mạng, bạn đều phải kết nối vật lý sao cho máy tính giao tiếp được với nhau. Nhưng thay vì dùng card giao diện mạng và cable đồng trục hay cable xoắn đôi trần, mạng quay số sử dụng Modem hay bộ thích ứng ISDN để giao tiếp qua đường dây điện thoại. Điều tối quan trọng là Modem tạo máy phục vụ và máy khách phải tương thích với nhau.
Cài đặ Modem ra làm sao là tùy vào bạn có Modem gắn bên trong (Internal) hay gắn bên ngoài (External).
Theo quy ước, máy tính giao tiếp với Modem qua cổng nối tiếp (Serial Port). Ngay cả khi bạn sử dụng Modem gắn bên trong cũng vậy, có khác chăng là cổng nối tiếp được cài đặt sẵn vào Modem.
Tác vụ cài đặt Modem không khó, nhưng vì có nhiều loại Modem khác nhau nên thủ tục đó nằm ngoài phạm vi tài liệu này. Nếu bạn chưa thành thạo quá trình này, hãy tham khảo tài liệu đi kèm với máy tính và Modem hoặc tham vấn kỹ thuật viên phần cứng.
Cách cài đặt Modem gắn ngoài giữa các loại khá giống nhau. Modem đòi hỏi 3 nối kết:
Yêu cầu phần mềm
Phần sau xem xét từng thành phần trên, đề cập cách thức và nơi cài đặt nhằm chuẩn bị cho bước sử dụng Windows 98 làm máy phục vụ mạng quay số và máy khách mạng quay số
Tùy vào một vài yếu tố, Windows 98 tự động dò tìm Modem trong lần khởi động đầu tiên sau khi cài đặt Windows 98.
Trong trường hợp Windows 98 không tự động dò tìm, bạn sẽ phải yêu cầu Windows 98 dò tìm và thậm trí cài đặt trình điều khiển cần thiết bằng cách tự tay bạn chọn Modem trên danh sách thiết bị.
Thành phần cần cài đặt tiếp theo là Dial-Up Networking. để cài đặt hoặc kiểm tra xem đã cài đặt chưa, bạn mở Control Panel, nháy kép biểu tượng Add/Remove Programs, cửa sổ Add/Remove Programs được hiển thị. Nháy Tab Windows Setup xem thành phần cài đặt rồi chọn thành phần mới. Thành phần Dial-Up Networking chứa trong Communications. Nháy chọn mục đó rồi nháy nút Details để hiển thị chi tiết cửa sổ Communications các thành phần liên quan đến truyền thông.
Mục đầu tiên trên cửa sổ Communications là Dial-Up Networking. Nếu thành phần này chưa được cài đặt, bạn nháy chọn vào hộp kiểm. Nháy OK tất cả các cửa sổ đang hiển thị.
Nếu bạn chọn thành phần nào chưa được cài đặt, Windows sẽ tiếp tục cài đặt phần mềm cần thiết trên máy tính. Có khi bạn cần CD-ROM Windows 98 và tái khởi động Windows 98 trong quá trình này.
Lúc bạn cài đặt thành phần Dial-Up Networking, bộ thích ứng quay số (Dial-Up Adapter) tự động cài đặt như một thành phần trong quá trình đó. Nếu vì lý do nào đó Dial-Up Adapter không tự động cài đặt hoặc bạn đã xóa khỏi hộp thoại Network rồi, khi này bạn phải tái cài đặt trước khi tiếp tục.
Hiển thị cửa sổ Control Panel, nháy kép biểu tượng Network. Nếu không thấy Dial-Up Adapter trên danh sách thành phần cài đặt trên cửa sổ Network đang hiển thị, bạn nháy nút Add, chọn Adapter, chọn Microsoft rồi chọn Dial-Up Adapter.
Tùy bạn có thể hiệu chỉnh thuộc tính Dial-Up Adapter như bất kỳ bộ thích ứng mạng nào khác, nhưng bạn không nên thực hiện trừ khi có lý do cụ thể. Xác lập cấu hình Dial-Up Adapter có tính động khi bạn thiết lập nối kết bằng Dial-Up Networking.
Giả sử bạn nối mạng công ty bằng Dial-Up Networking, giao thức IPX/SPX sẽ có ưu điểm rõ rệt song chỉ được máy tính khác trên mạng cũng sử dụng giao thức đó. Với giao thức IPX/SPX, bạn thấy và truy nhập máy tính Windows trên mạng như thể bạn nối mạng cục bộ truyền thống vậy.
Dial-Up Networking Server trên Windows 95 không có khả năng định tuyến gói dữ liệu TCP/IP giữa máy khách Dial-Up Networking nối từ xa và máy tính khác trên mạng công ty. Khi bạn nối Dial-Up Networking Server thì bạn chỉ nhìn thấy được máy Dial-Up Networking Server mà thôi.
Giả sử bạn cài đặt Dial-Up Networking cho nối kết mạng Internet không thôi, TCP/IP là giao thức duy nhất cần cài đặt. Còn như bạn nối mạng công ty qua máy phục vụ RAS (Remote Access Server) trên Windows NT chẳng hạn, bạn có thể dùng TCP/IP để truy nhập mạng.
Windows 98 đi với thành phần phần mềm máy phục vụ quay số (Dial-Up Server) cho phép máy tính hoạt động như một RAS cổng đơn. Phải cài đặt thành phần này trước khi dùng Windows 98 làm máy phục vụ quay số. Cài đặt ở Control Panel\Add/Remove Programs\Windows Setup\Communications.
Cài đặt hoàn tất phần cứng và phần mềm cần thiết, bạn chuyển qua bước lập cấu hình máy tính thành máy phục vụ quay số.
Dial-Up Server có một vài hạn chế quan trọng. Hạn chế đầu tiên cần lưu ý là nó chỉ hỗ trợ mỗi lần một kết nối quay số duy nhất mà thôi. cho dù bạn nối nhiều Modem với máy tính bạn vẫn không phục vụ được nhiều nối kết cùng một lúc. Bạn nên nghĩ đến Windows NT Server hay Windows 2000 Server có RAS nếu cần cung cấp từ xa cho đồng thời nhiều nối kết.
Hạn chế thứ hai là Windows 98 không hỗ trợ định tuyến. Quan trọng nếu Windows dựa trên TCP/IP, vì máy khách quay số từ xa sẽ nhìn thấy máy khác trên mạng và truy nhập tệp tin, máy in dùng chung. Bạn nên nghĩ đến Windows NT Server hay Windows 2000 Server có RAS nếu thấy cần truy nhập từ xa mạng TCP/IP hay Internet.
Hạn chế thứ ba có liên quan tới VPN (Virtual Private Networking). VPN tạo điều kiện thuận lợi cho truy nhập từ xa an toàn bằng cách mã hóa tất cả giao tiếp giữa máy phục vụ quay số và máy khách quay số từ xa. Windows 98 đi với bộ thích ứng phần mềm VPN Dial-Up Client, nhưng lại không cung cấp thành phần máy phục vụ. Nếu cần cung cấp nối kết VPN từ xa, bạn hãy cân nhắc đến Windows NT Server hay Windows 2000 Server có RAS.
Nháy kép My Computer, nháy kép Dial-Up Networking, nháy Connecttions trên thanh trình đơn, chọn Dial-Up Server để hiển thị hộp thoại Dial-Up Server.
Tùy chọn No Caller Access được chọn theo mặc định. Muốn kích hoạt truy nhập từ xa, bạn phải chọn Allow Caller Access. Trước khi nháy nút Apply để xác lập mới có hiệu lực, bạn kiểm tra xem phần xác lập cấu hình Dial-Up Server còn lại đã đúng chưa.
Hộp thoại trên có 3 xác lập cấu hình. Xác lập đầu tiên cho phép bạn định loại máy phục vụ quay số (Default; Internet, Windows NT Server, Windows 98; hay Windows for Workgroups anh Windows NT 3.1). Trong đa số trường hợp, bạn nên để xác lập này là Default. Rủi đăng nhập Dial-Up Server có vấn đề, thử đổi xác lập sang PPP: Internet, Windows NT Server, Windows 98.
Hai tùy chọn Enable Software Compression và Require Encrypted Password đều được chọn theo mặc định. Bạn nên giữ nguyên trừ khi có lý do thay đổi. Enable Software Compression đơn giản là yêu cầu máy tính kích hoạt chức năng này nếu được máy khách hỗ trợ, kết quả là hiệu suất thi hành sẽ cao hơn. Require Encrypted Password cấm trao đổi thông tin xác nhận người dùng chưa mã hóa, chỉ áp dụng khi tất cả các máy tính nối từ xa đều chạy trên Windows.
Nháy OK đóng hộp thoại Server Type.
Tùy chọn cuối cùng trên hộp thoại cấu hình Dial-Up Server là Change Password. Nháy nút Change Password rồi nhập thông tin mật khẩu.
Thế là xong. Giờ bạn sẵn sàng chấp nhận nối kết quay số từ xa. Nháy nút Apply để xác lập cấu hình mới có hiệu lực. Dial-Up Server hiển thị từ Monitoring trên cửa sổ tình trạng (Status) trong khi "lắng nghe" có điện thoại gọi đến.
Khi điện thoại reo, Dial-Up Server chuyển sang trạng thái Answering rồi chỉ thị Modem trả lời điện thoại. Trong lúc người dùng nối máy, tên người dùng và thời gian nối máy sẽ được hiển thị.
Nút Disconnect User hoạt động mỗi khi người dùng nối Dial-Up Server. Nháy nút này sẽ tách nối người dùng, cho dù họ đang chuyển tệp tin hoặc đang mở tệp tin dùng chung để hiệu chỉnh.
Để nối mạng hay hệ thống máy tính từ xa thông qua nối kết Modem, bạn cầu viện đến Dial-Up Networking Client.
Dial-Up Networking Client quản lý thông tin Dial-Up Server mà Windows 98 cần biết, bao gồm số điện thoại, tên, mật khầu, thông số và xác lập giao thức thích hợp. Dial-Up Networking Client sát cánh với mạng cài sẵn Windows 98 để cung cấp cùng chức năng cho dù bạn nối kết thông qua mạng cục bộ hay nối kết qua Modem quay số.
Hiển thị hộp thoại Dial-Up Networking. Trên cửa sổ này bạn sẽ thấy biểu tượng Make New Connection. Nháy kép nó. Make new Connection tiếp tục đặt ra một loạt các câu hỏi về nối kết, đầu tiên là tên đặt cho nối kết. Tên này chỉ dùng hiển thị trên hệ thống cục bộ và không cần khớp với tên máy phục vụ quay số từ xa.
Nhập tên xong nháy nút Next để chuyển sang bước tiếp theo. Kế tiếp là nhập số điện thoại mà Windows 98 sẽ quay để kết nối hệ thống từ xa. Nhập số điện thoại vào ô trống cho sẵn rồi nháy Next.
Nháy Finish để lưu thông tin nối kết mới và tạo biểu tượng trên hộp thoại Dial-Up Networking.
Dial-Up Networking đã xong nhưng bạn chưa lập cấu hình nối kết quay số. Nháy phải chuột lên nối kết mới tạo rồi chọn Properties trên trình đơn tắt.
Trên đầu hộp thoại bạn thấy 4 Tab General, Server Types, Scripting và Multilink. Trong đa số trường hợp, bạn không nhất thiết xác lập trên tất cả trang này, nhưng hãy xem qua để có thể tìm thấy khi cần.
Trang General ghi số điện thoại, tùy chọn quy định sử dụng mã vùng và thuộc tính quay số, nhận diện thiết bị Modem sẽ nối khi cần. Trang xác lập cấu hình Server Type kiểm soát cách tương tác với máy phục vụ quay số sau khi Modem đã nối.
Vùng Type Of Dial-Up Server mặc định là PPP: Internet, Windows NT Server, Windows 98. Tùy chọn này đúng khi bạn nối Windows 98 hay Windows NT hay máy phục vụ RAS và giành để nối với người cung cấp dịch vụ Internet. bạn nên giữ nguyên xác lập này. Nếu bạn có nhu cầu sử dụng xác lập khác, hãy nhờ người quản trị hệ thống hướng dẫn thêm.
Advanced Options có 3 tùy chọn. Logon To Network dùng khi bạn nối mạng Windows từ xa và muốn đăng nhập mạng đó như thể bạn có một nối kết mạng cục bộ. Enable Software Compression quyết định Windows được phép nén dữ liệu trước khi truyền tới máy phục vụ hay không.
Allow Network Protocol chứa danh sách 3 giao thức mạng được Dial-Up Networking hỗ trợ. Theo mặc định, cả 3 giao thức đều được chọn, song bạn nên xóa dấu kiểm bên cạnh giao thức nào không cần nối kết quay số hỗ trợ. Bạn sẽ không tài nào nối được nếu như quy định giao thức mà máy phục vụ quay số không hỗ trợ quy định giao thức không cần đến chỉ tổ bổ sung vô ích thủ tục nối kết.
Multilink là khả năng liên kết hai hay nhiều nối kết mạng quay số rồi xem chúng như là một nối kết. Đến nay Multilink đã là địa bàn của ISDN và phần cứng mạng chuyên dùng khác. Windows 98 có khả năng Multilink ngay với Modem chuẩn miễn là máy phục vụ quay số đang nối cũng hỗ trợ đặc tính này, người quản trị và hệ thống sẽ hướng dẫn bạn lập cấu hình đúng cách.
Nháy OK lưu các xác lập và trở về cửa sổ Dial-Up Networking.
Muốn nối máy phục vụ quay số, bạn hiển thị cửa sổ Dial-Up Networking, nháy kép biểu tượng nối kết. Hộp thoại Connect To ... hiển thị. Hộp thoại này cho bạn cơ hội thay đổi xác lập nối kết trước khi quay số.
Nếu đây là lần đầu tiên bạn nối kết, bạn cần định rõ tên người dùng đăng nhập và mật khẩu rồi mới tiếp tục. Nháy nút Connect để kết nối.