"Triệu chứng thị lực do máy tính" - một nghiên cứu vừa đăng trên tờ Journal of the American Optametric Association cho thấy đây là vấn đề nghiêm trọng ảnh hướng đến gần 10 triệu người Mỹ.
Nghiên cứu do James E. Sheedy, trưởng viện mắt VDT Đại học California (Beckeley, California) thực hiện. Sheedy đã điều tra từ 1.307 chuyên viên đo thị lực khắp nước Mỹ và phát hiện ra rằng: 14% bệnh nhân có các triệu chứng như mắt căng thẳng, nhức đầu, thị lực mờ là do ngồi trước màn hình máy tính, TV.
Nếu nhân rộng con số cho toàn nước Mỹ, thì có khoảng 10 triệu người Mỹ phải kiểm tra mắt mổi năm vì thị lực có vấn đề liên quan đến màn hình máy tính. Những thủ phạm lớn nhất là độ lóa của màn hình và ánh sáng không thích hợp.
Nghiên cứu của Sheedy cũng đưa ra đề nghị của các chuyên viên đo thị lực hãy thay đỗi môi trường làm việc với máy tính, trong đó có việc dùng bộ lọc chống lóa. Ngoài ra, 40% bệnh nhân thị lực cần đeo các kính thiết kế đặc biệt khi ngồi trước màn hình.
"Triệu chứng thị lực do máy tính" đã tạo cơ hội cho hàng loạt sản phẩm "trị liệu" ra đời. Từ kính đeo mắt có tráng lớp đặc biệt đến phần mềm hướng dẫn người dùng máy tính cách tập mắt.
Đôi khi các quảng cáo đi quá đà. Mới đây, ủy ban Mậu dịch Liên bang (FTC) tố cáo công ty Site for Sore Eyes, Inc. đã nói không đúng sự thực khi khoe là "Lớp tráng 4V 400 cho kính đeo mắt của hãng có thể bảo vệ khách hàng khỏi bị các tia cực tím phát ra từ màn hình làm tổn thương!
FTC và công ty Hayward, California cũng có một thỏa thuận, theo đó, Hayward không được tuyên bố bừa bãi khi chưa có cơ sở khoa học hậu thuẫn cho phát kiến.
Theo Sheedy thì loại kính đeo mắt hấp thụ tia tử ngoại chỉ có thể dùng ngoài trời, còn với máy tính thì nó chẳng có giá trị gì cả. Kính đeo mắt có tráng lớp chống lóa cũng chỉ ích lợi phần nào chứ không phải thuốc trị bách bệnh (cure-alls).
Sản phẩm phỗ biến nhất hiện nay giúp bảo vệ mắt vẫn là tấm lọc chống loá gắn trên màn hình, có bán tại nhiều nơi.
Hội đo mắt Mỹ (ST Louis) có khen thưởng cho các thành tích giảm lóa xuất sắc. Sheedy hy vọng nhiều công ty Mỹ sẽ đáp ứng được các chỉ dẫn của hội.
Các dòng ký tự phải dễ nhìn và rõ ràng, khoảng cách giữa hai ký tự và giữa các dòng phải đủ lớn.
Hình ảnh phải cố định trên màn hình, không được có những sự bất ỗn như rung, lệch dòng, ảnh nhòe, ký tự không nét,...
Độ sáng tối và độ tương phản giữa ký tự và nền phải tiện cho người sử dụng dễ điều chỉnh.
Màn hình không được phản chiếu ánh sáng. Vì một hình ảnh dương bản (đen trên nền trắng) ít gây nên sự phản chiếu hơn hình ảnh âm bản, màn hình phải có khả năng chuyển sang hiển thị dương bản. Như vậy còn có lợi điểm là phần ánh sáng viền xung quanh, nguyên nhân của các vấn đề liên quan đến âm bản có thể loại bỏ được ở chế độ bình thường.
Khả năng overscan cho phép vùng biên có thể thay đỗi để phù hợp với màu nền của màn hình.
Kích thước màn hình, kích thước các ký tự hiển thị trên màn hình và độ phân giải của màn hình phải cho phép tầm nhìn tối ưu là từ 400 đến 700mm giữa người sử dụng và màn hình.
Độ nghiêng, độ xoay và chiều cao của màn hình phải điều chỉnh được. Những điều chỉnh này, cộng với hướng ánh sáng thích hợp xung quanh phải cho phép người dùng tránh được phản chiếu ánh sáng đồng thời quan sát được màn hình từ góc độ thuận tiện.
Dòng trên cùng của văn bản trên một màn hình được điều chỉnh đúng phải thấp hơn tầm mắt người dùng khi họ ngồi ở tư thế thoải mái.
Bàn làm việc phải đủ rộng, độ phản chiếu ánh sáng thấp để cho phép người dùng sắp xếp hợp lý màn hình, bàn phím, chuột, tài liệu và các công cụ liên quan khác.
Nếu dùng dụng cụ giữ tài liệu thì nó phải cố định, điều chỉnh được, và phải được đặt đúng chổ giảm tối đa những di chuyển đầu và mắt không thoải mái.
Cần đảm bảo có một khoảng trống nhất định phía trước bàn để người dùng có thể tự ồtìm lấy cho mình một vị trí thích hợp. Phải bố trí sao cho chuột, bóng xoay và bàn phím ở cùng một độ cao, và càng gần nhau càng tốt.
Ghế phải cố định nhưng lại cho phép người dùng tự do di chuyển và định vị trí thích hợp.
Chiều cao của ghế phải điều chỉnh được.
Lưng ghế cũng phải điều chỉnh được cả về độ cao và độ nghiêng.
Phải có chỗ để chân để phục vụ những ai muốn dùng nó.
Bàn phím phải tách ra khỏi màn hình và có thể để nghiêng được, cho phép người dùng tìm được vị trí làm việc thuận tiện để tránh mệt mỏi cho cánh tay và bàn tay.
Nơi đặt bàn phím phải đủ rộng để cổ tay và bàn tay được thoải mái.
Tránh chói mắt và phản xạ bằng cách phủ một lớp nhựa lên bàn phím.
Sự bố trí các phím và ký tự trên phím phải được thiết kế sao cho sử dụng dễ dàng thuận tiện nhất, tránh tình trạng nhấn sót ký tự.
Các ký hiệu ghi trên bàn phím phải thật rõ ràng