Cản lực lớn để đưa nếp sống văn minh vào đám cưới xã là thái độ của các bậc cao niên trong cộng đồng và sự thiếu gương mẫu của một bộ phận cán bộ có chức có quyền.
Xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm là một địa phương làm tốt công tác này. Họ đã tạo ra một mô hình đám cưới như sau:
- Đăng ký kết hôn tại xã (việc này diễn ra trước ngày cưới một số ngày)
- Lễ cưới tại xã: Đôi bạn trẻ đăng ký ngày, giờ cưới với xã. Xã Ninh Hiệp quy định một tuần dành hai ngày cho việc cưới (thứ bảy và chủ nhật). Việc tổ chức trang trí, văn nghệ, hội trường do Đoàn Thanh niên đảm nhiệm. Mức đóng góp của gia chủ là 25.000 đ/đám để bồi dưỡng cho đoàn viên tham gia tổ chức. Xã cũng quy định mức chi phí cho một đám cưới 200.000 đồng để phục vụ trầu cau, chè thuốc tại hội trường. Đôi bạn trẻ sau khi làm lễ gia tiên ở nhà, được gia đình và bà con đón về trụ sở xã (hội trường) để làm lễ cưới chính thức. Tại đây, đôi bạn trẻ đặt hoa thắp hương tưởng niệm tại đài liệt sĩ xã trước khi vào hội trường. Tại hội trường, lễ chính được tiến hành trang trọng. Đại diện chính quyn xã trao giấy kết hôn cho đôi bạn trẻ trước sự chứng kiến đầy xúc động của bà con, bạn bè. Cuộc vui ngắn tiếp theo do Đoàn Thanh niên và bạn bè chủ trì. Sau đó, tuỳ theo khả năng mà hai họ tổ chức bữa cơm thân mật, thường chỉ tiến hành trọn buổi (so với trước đây là 3, 4 ngày, là một tiến bộ rõ rệt và được nhiều người chấp nhận).
Đám cưới "tiếp khách tại nhà" gồm hai công đoạn: Công đoạn một, tiếp khách tiệc ngọt là để thay thế cho "tiệc mặn". Công đoạn hai, quan trọng nhất vẫn giữ như truyền thống: Đón dâu, lễ gia tiên, lại mặt (nếu cần). Hiện nay mô hình này đang được thế hệ trẻ và các bậc cha mẹ "tham khảo", chưa phát triển mạnh, nhưng khả năng định hướng dư luận xã hội là rất tốt.
Vẫn hai công đoạn. Công đoạn mời khách và công đoạn "rước dâu".
Công đoạn đón dâu vẫn tuân theo như các loại hình cưới khác. ở đây nét nổi bật là thay vì "mời cơm" là "tiệc trà". Gọi là tiệc trà nhưng xu hướng là liên hoan ngọt và nước giải khát (bia, rượu nhẹ) tổ chức vào một hoặc vài thời điểm tập trung trong ngày (thường là thuê mượn hội trường). Tuy nhiên dư luận xã hội chưa coi đây là mô hình hay, vì vẫn còn nặng nề, đổi hình thức chưa đổi mạnh bản chất.
Mô hình này đang được xã hội quan tâm theo cách hiểu "vừa có mới, vừa có cũ". Cái mới là không mời ăn tràn lan, chỉ mời bạn bè, bà con thật thân thiết. Vấn đề còn lại cần bàn là "tiệc trà với số đông". Qua thực tiễn thấy không nên định hướng "tiệc trà với số đông" vì dễ dẫn đến tình trạng thay "ăn mặn" bằng "ăn ngọt" và xu thế này nếu bị lợi dụng cũng rất không lành mạnh.
Tổ chức liên hoan nhẹ với số ít bà con, bạn bè. Loại hình này tuy chưa được nhiều người tổ chức nhưng đã được bà con xã hội tán đồng, đang có xu hướng phát triển tốt.
Cách thức mời: Đôi bạn trẻ hoặc gia đình mời dự liên hoan sau khi đã đăng ký kết hôn. Số lượng mời khoảng l00 đến dưới 20 người (chủ yếu là bà con thân thiết, bạn bè thân và đại diện cơ quan đoàn thể hai bên).
Nghi lễ:
- Không tổ chức đón dâu.
- Bà con, bạn bè hai họ cùng dự
- Đôi bạn trẻ và đôi bên gia đình cùng tiếp khách. - Tiệc đứng, kết hợp ăn nhẹ với giao lưu tình cảm. Có thể có nhạc trong liên hoan hoặc văn nghệ tự phát.
Đưa và nhận quà mừng:
Quà mừng, phong bì mừng cô dâu, chú rể được đặt ở bàn tiếp khách. Một số đám cưới đã có sử dụng dải lụa để ký tên kỷ niệm đây là nơi khách "gửi" quà mừng tế nhị, lịch sự nhất. Mô hình này được các bạn trẻ rất hoan nghênh. Đây là mô hình đã được thử nghiệm: vẫn có ăn không quá lãng phí (vài chục mâm), không phải tổ chức cả ngọt cả mặn rườm rà, kéo dài thời gian không nhất thiết phải đón dâu, tiếp khách trước ngày cưới. Mô hình này cần được định hướng, tuyên truyền, để các đối tượng rộng rãi có điều kiện chọn lựa, vận dụng.