Nhóm giáo viên và nhân viên hành chánh lần lượt bước vào hội trường. Đó là một căn phòng lớn, khá dài được bao quanh bởi những bức tường nhạt màu trần trụi mà ta thường t ấy tại trường học, nhà thờ và các tổ chức phi kinh tế.
Bức tường đối diện với cử toạ có treo một là cờ bên trên một tấm bảng đá. Căn phòng lớn ấy được phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau: làm phòng học, phòng hội họp, phòng tổ chức lễ lạc,tiệc tùng cho ngôi trường cao đẳng nhỏ bé và cổ xưa này.
Tôi được mời đến để giới thiệu và tổ chức thực tập về phương pháp dạy học mới cho một số giáo viên tại địa phương. Vào thời điểm ấy, tôi là một ông bố độc thân đảm nhận toàn bộ trách nhiệm nuôi dạy hai đứa con nhỏ: Shayne, đứa con gái bảy tuổi và Ethan, một thằng bé mới lên năm. Hôm ấy là ngày nghỉ học, tôi đã thu xếp để người trông trẻ coi sóc hai đứa nhỏ trong thời gian tôi đi thuyết giảng. Thật không may, vào phút cuối tôi nhận được điện báo rằng người trông trẻ bận việc đột xuất. Vì thế, tôi quyết định mang hai đứa trẻ cùng đi với tôi. Dù sao đi nữa, bọn trẻ cũng đã từng là thính giả bất đắc dĩ trong nhiều buổi thuyết giảng của tôi, chúng biết phải ngồi yên và chơi trong yên lặng.
Shayna mang theo sách vở, dụng cụ vẽ, bộ búp bê Barbie và vô số phụ tùng đi kèm; Ethan mang theo bộ lắp ráp hình, những chú lính đồ chơi cùng với toàn bộ vũ khí và trang thiết bị của chúng. Bọn trẻ ôm đồ chơi xuống bàn cuối phòng, quay lưng về phía cử toạ, im lặng ngồi chơi một cách say mê.<
Buổi học diễn ra rất sôi nổi, đa số giáo viên tham dự đều hưởng ứng bài giảng rất tích cực và nhiệt tình. Tôi bắt đầu trình bày phương pháp giảng dạy rồi tổ chức chia nhóm để tiến hành thảo luận.
Tại thời điểm thảo luận, một cô giáo giơ tay phát biểu: “Tôi vẫn chưa nắm rõ ý kiến của thầy về cách ôm ấp và vỗ về trẻ?”
“Xin cô cho biết rõ hơn về khía cạnh mà cô đang quan tâm.” Tôi đề nghị.
“Thế này, tôi đang dạy lớp 4 và cả lớp 5 tại một trường tiểu học. Đôi khi tôi cũng muốn ôm trẻ vào lòng, đặc biệt đối với những em có hoàn cảnh đặc biệt đáng được quan tâm. Theo thầy, một hành động như thế có thích hợp hay không?”
“Thực tế, chúng ta đang sống trong một thế giới kỳ lạ,” tôi cố gắng diễn đạt ý của mình. “Ôm ấp là một tình cảm rất tự nhiên, nó mang tính tự phát. Đặc biệt, đó cũng là một hoạt động hết sức cần thiết mà ta có thể làm cho trẻ khi chúng đang đau đớn, sợ hãi hay tuyệt vọng. Tuy nhiên, con người chúng ta luôn phải lo ngại về hoạt động tiếp xúc cơ thể quá gần gũi này. Đáng buồn là đã có không ít trường hợp, theo nhiều nguồn tin từ các cơ quan thông tin đại chúng, người lớn đã tiếp xúc cơ thể trẻ em một cách bất cẩn, thậm chí xúc phạm và phương hại đến sức khoẻ, tâm lý và mạng sống của trẻ. Vì thế, việc đưa ra những hướng dẫn hữu ích cũng như làm rõ những giới hạn cần có trong quan hệ giao tiếp với trẻ là một điều hết sức cần thiết. Vâng, để trả lời câu hỏi vừa rồi của cô, tôi có thể nói rằng ôm ấp trẻ để vỗ về và an ủi chúng là một việc làm đáng được hoan nghênh.”
Tôi bình luận thêm. “Các bạn cũng biết đấy, khi người lớn ôm nhau, họ luôn có ý thức về bản thân khi tiến hành hoạt động ấy. Họ dành một phần tâm trí để quan tâm đến sự kiện tiếp xúc ấy, đồng thời họ dành phần còn lại để nghĩ về chuyện khác, chẳng hạn như tự hỏi rằng: Không biết người trong vòng tay mình có hiểu vì sao mình lại ôm họ hay không?, hay có thể là Không biết họ đang nghĩ gì khi ôm mình trong vòng tay như thế này?. Hoặc Không biết người ngoài sẽ nghĩ gì khi thấy hai người chúng tôi ôm nhau như vậy?, và thậm chí là (tôi thêm vào một ý để tạo không khí thoải mái) Không biết mình có trả nổi món nợ cho họ hay không?” Cả hội trường bật cười lên.
“Bởi vì người lớn chúng ta đã trải qua đủ loại kinh nghiệm sống, chúng ta ôm nhau, mang theo toàn bộ kiến thức tích luỹ trong đời, cùng với nhưng tình cảm đang phát sinh trong lòng chúng ta vào thời điểm ấy. Hơn thế nữa, chúng ta còn có thói quen lo lắng, suy tính, dự trù, mong đợi về cái kết quả mà hoạt động tình cảm ấy mang đến. Có rất nhiều, quá nhiều rào cản tâm lý ngăn chúng ta thực hiện một vòng tay ôm trọn vẹn và chân tình. Tôi rút ra một nhận thức như vậy từ những kinh nghiệm mà tôi có được với hai đứa trẻ đang ngồi chơi ở cuối phòng kia.”
Cả hội trường xoay đầy nhìn xuống cuối phòng, hai đứa con tôi vẫn còn ngồi đó, say mê với công việc riêng của chúng. Thính giả quay lại với lời bình luận của tôi.
“Các bạn biết không, mỗi khi tôi trở về nhà, mệt mỏi sau một ngày làm việc, một trong những điều tôi mong đợi hơn cả là vòng tay đón mừng của bọn trẻ. Chúng còn rất thơ dại, ít kinh nghiệm về cuộc đời, và hoàn toàn không cần phải thanh toán bất kỳ một tờ hoá đơn nào cả. Mỗi khi tôi bước vào nhà, cả hai đứa trẻ lao vào lòng tôi và ôm hôn tôi. Đặc biệt là thằng bé út, nó ôm dính lấy tôi, giúi mặt vào cổ tôi, nhũn người ra như sắp tan chảy vào cơ thể tôi vậy. Tôi tin rằng lúc ấy thằng bé chẳng nghĩ gì khác ngoài việc ôm lấy tôi, một vòng tay trọn vẹn, dâng hiến, chân tình và vô tư. Đó là những giây phút tuyệt vời trong đời tôi.”
Tôi nhìn xuống bên dưới cử toạ, có khá nhiều nụ cười, ánh mắt và thái độ đồng tình với cách nhìn vấn đề của tôi. Các nhóm nhỏ bắt đầu trao đổi và tranh luận với nhau cho đến khi chúng tôi tiến hành buổi thực tập.
Hơn một tháng sau, một buổi chiều tôi trở về nhà sau một ngày làm việc cật lực tại trường đại học nơi tôi giảng dạy bộ môn tâm lý giáo dục. Tôi cho xe vào nhà chứa xe, cắp cặp vào nhà qua lối cửa bếp. Cả hai đứa trẻ chạy như bay xuống cầu thang, miệng reo mừng: “Bố! Bố về! Bố về!” Shayna nhào vào lòng tôi, tíu tít cười nói. “Bố ơi! Con mong bố lắm. Bố có biết hôm nay con làm được gì không?”
Dĩ nhiên làtôi rất muốn biết cô con gái cưng của mình đã làm được những gì trong ngày. Bà giúp việc đứng bên cạnh tủm tỉm cười, dừng tay nghe con bé láu táu kể chuyện. Khi dứt câu chuyện, con bé tươi tỉnh đón nhận nụ hôn của tôi rồi chạy biến ra khỏi bếp, trở lại với công trình còn đang dang dở.
Suốt thời gian đó, Ethan chẳng có vẻ gì vội vã. Thằng bé rút vào ngực tôi, ghì chặt lấy tôi, giúi đầu vào cổ tôi. Hơi thở của nó cứ chậm dần, người cứ nhũn ra như bột nhão; cơ thể nhỏ bé của nó như chực tan chảy và hoà lẫn vào cơ thể của tôi. Một lúc sau, thằng bé nhẹ nhàng nhích đầu ra khỏi cổ tôi, tinh nghịch rót những lời thì thầm vào tai tôi:
“Không biết mình có trả nổi món nợ cho họ hay không?”